„Sprawiedliwość i pokój” drogą życia w słowie i czynie Sługi Bożego kard. Grzegorza Piotra XV Agadżaniana. W czwartek 12 września 2024 r. odbyła się uroczysta ceremonia przeniesienia katolikosa-patriarchy Sługi Bożego kard. Grzegorza Piotra XV Agadżaniana z Rzymu do Bejrutu.
TO HISTORYCZNE WYDARZENIE.
Jego ciało spoczęło w ormiańskokatolickiej katedrze świętych Eliasza i Grzegorza Oświeciciela, ostatnim kościele zbudowanym przez kardynała Aghajaniana.
Po ponad czterech miesiącach 23 lutego 2024 r. o godz. 11.00, nastąpiło uroczyste zakończenie kanonicznego badania szczątków Sługi Bożego kardynała Grzegorza Piotra XV Agadżaniana – katolickiego patriarchy ormiańskiego i prefekta Kongregacji ds. Ewangelizacji Narodów, którego proces beatyfikacyjny i kanonizacyjny jest rozpoczęty.
Nastąpiło opieczętowanie drewnianej trumny, zawierającej kryształowy pojemnik z ciałem Kardynała, następnie relikwie uroczyście przeniesiono i złożono w kaplicy św. Grzegorza Oświeciciela w kościele rektorskim ormiańskiego Kościoła katolickiego w Rzymie pw. św. Mikołaja z Tolentino.
Uroczyste podpisanie dokumentu oficjalnie zamyka badanie autentyczności.
O godzinie 19.00 na Placu Męczenników (Martyrs' Square) w Bejrucie odbyła się uroczysta ceremonia przyjęcia Kardynała Sługi Bożego Agadżaniana. 90 lat po pierwszej oficjalnej wizycie, Kardynał opuścił Rzym i wrócił do swojej siedziby patriarchalnej w Libanie.
Uhonorowanie kardynała Agadżaniana 53 lata po jego śmierci jest powinnością nie tylko Kościoła ormiańskiego i jego wyznawców, ale wszystkich Ormian, a także Libańczyków.
Po dziewięćdziesięciu latach od wizyty w Bejrucie, 12 września 2024 r. jego szczątki – trumna zawierająca niezmienione ciało – wróciły do Libanu samolotem Middle East Airlines – Air Liban (MEA), w towarzystwie jednego z następców kardynała Agadżaniana, patriarchy Cylicji, Rafała Pitra XXI Minasiana, który zorganizował uroczystą ceremonię transportu. W tej drodze Słudze Bożemu towarzyszyło na pokładzie samolotu wiele znakomitości Kościoła, a także osoba odpowiedzialna za komisję historyczną procesu kanonizacyjnego. Rzadko zdarza się, aby ciało osoby kanonizowanej było przewożone z jednego kraju do drugiego, zwłaszcza gdy jest to kardynał Kościoła ormiańskiego, którego proces beatyfikacyjny jest w toku.
Głównym pilotem samolotu linii libańskich, a także jego asystentem byli piloci ormiańscy. Podróż, która trwała prawie trzy godziny, minęła spokojnie.
Po przybyciu na międzynarodowe lotnisko Rafic Hariri w Bejrucie, sarkofag Sługi Bożego został przyjęty uroczyście, jak przystało na osobę wysokiej rangi, i został przetransportowany, wraz z członkami delegacji, do oficjalnej sali przyjęć lotniska, gdzie obecni byli biskupi Kościoła ormiańskiego i duchowni, przedstawiciele rządu libańskiego, a także przedstawiciele innych wspólnot chrześcijańskich.
Krótka modlitwa odbyła się w sali pod przewodnictwem Patriarchy, po czym wszyscy udali się na Plac Męczenników, gdzie miała miejsce oficjalna ceremonia powitania błogosławionego Sługi Bożego Kardynała Grzegorza Piotra XV, w którym wzięło udział ponad 3000 wiernych ze wszystkich libańskich wspólnot chrześcijańskich, a także członkowie korpusu dyplomatycznego akredytowani przy Republice Libanu, przedstawiciele władz państwowych i duchowni Kościołów siostrzanych, a także przywódcy społeczności muzułmańskiej.
Na początku uroczystości 12 osób, które należały do różnych wspólnot religijnych Libanu, czy to chrześcijańskich, czy islamskich przeniosło do amfiteatru trumnę z ciałem kardynała Agadżaniana. Po przemówieniu inaugurującym uroczystości, dokonano prezentacji biografii Błogosławionego.
Podczas uroczystości wystąpiła także orkiestra Armii Libańskiej.
Przemówienie wygłosił katolikos – patriarcha Cylicji dla Ormian katolików Rafał Piotr XXI Minassian. Po nim wystąpił patriarcha Kościoła maronickiego, kardynał Béchara Boutros Raï, który uhonorował kardynała Agadżaniana, złożył swoje o nim świadectwo, ponieważ spotykał się z nim osobiście w Libanie, a także podczas Soboru Watykańskiego II w Rzymie.
Przemówienia zakończył premier Libanu, który życzył, aby przeniesienie kardynała Agadżaniana do Bejrutu było z korzyścią dla państwa libańskiego.
Na zakończenie uroczystości na Placu Męczenników ciało Błogosławionego Kardynała Agadżaniana zostało przeniesione w uroczystej procesji do kaplicy św. Grzegorza Oświeciciela w ormiańskokatolickiej katedrze świętych Eliasza Proroka i Grzegorza Oświeciciela, i spoczęły w nowo wybudowanym grobowcu przygotowanym na tę okazję, dając wierzącym możliwość zobaczenia Go i pomodlenia się przez chwilę przed Jego grobem.
W niedzielę 18 sierpnia 2024 r. w Bzommar (Liban), gdzie znajduje się siedziba Patriarchatu Ormiańskiego Kościoła Katolickiego, odprawiona została, przy ołtarzu polowym, msza św. patriarchalna z okazji uroczystości Wniebowzięcia NMP.W niedzielę 18 sierpnia 2024 r., odbyły się w klasztorze w Bzommar patriarchalne uroczystości z okazji święta Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, a także z okazji 275. rocznicy założenia klasztoru.
O godzinie 10.30 spod klasztoru wyruszyła procesja z pielgrzymami ze wszystkich stron Libanu, w kierunku amfiteatru z ołtarzem bł. Ignacego Maloyana. W procesji, której towarzyszyła orkiestra dęta, szli ojcowie z klasztoru, wikariusz patriarchalny Kongregacji Kościołów Patriarchalnych w Bzommar i przełożony klasztoru.
Liturgii przewodniczył katolikos patriarcha Cylicji dla Ormian katolików Rafał Piotr XXI Minassian. Na uroczystościach obecni byli duchowni ormiańskiego Kościoła katolickiego oraz przedstawiciele różnych organizacji i grup religijnych, wierni ze wszystkich regionów Libanu.
Patriarcha w swoim wystąpieniu podkreślił wkład klasztoru w Bzommar w życie i historię Libanu, mówiąc, że 275 lat, to nie tylko liczba, ale historia całego zgromadzenia, jego dokonania i osiągnięcia.
Rafał Piotr XXI oznajmił też, i wyraził z tego radość z tego, że do grona świętych niedługo dołączą, decyzją zatwierdzoną już przez papieża Franciszka: bł. Ignacy Maloyan, bp. Komitas i Zohrabian, a proces kanonizacyjny kard. Grzegorza Piotra XV Agadżaniana dobiega końca. Wystąpienie zakończył gratulacjami z okazji 275-lecia klasztoru i święta Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny, błogosławiąc wszystkich obecnych.
Na zakończenie liturgii Patriarcha pobłogosławił kosze winogron, które - zgodnie z ormiańskim zwyczajem - wierni zabierają do domów, dodają je do swoich zbiorów, by i one zostały pobłogosławione. Rytuał ten opiera się na tradycji biblijnej. Bóg przez Mojżesza nakazał Hebrajczykom złożyć w ofierze swoje owoce, aby otrzymać błogosławieństwo Pana. Po modlitwie winogrona zostały trzykrotnie pobłogosławione, a następnie rozdane wiernym.
Błogosławieństwo winogron jest symbolicznym świętem urodzaju ziemi. Winorośl jest jedną z najstarszych roślin uprawnych na świecie. Patriarcha Noe zasadził winorośl w Nachiczewanie zaraz po opuszczeniu arki. Oczywiście wino liturgiczne jest również produkowane z winogron.
EŁ; na podstawie artykułu Institut Du Clergé Patriarcal De Bzommar
»artykuł w j. ormiańskim i pełna galeria zdjęć (fb Institut Du Clergé Patriarcal De Bzommar)
Pod przewodnictwem katolikosa patriarchy Cylicji dla Ormian katolików Rafała Piotra XXI Minassian, ormiańska szkoła katolicka Mesrobian High School w Bejrucie obchodziła 85. rocznicę założenia. Uroczystość odbyła się 9 maja 2024 r. w pobliskim teatrze im. Boghossiana.
Z okazji 85. rocznicy Kolegium patriarcha Rafała Piotra XXI nadał dyrektorowi szkoły order patriarchalny „Św. Grzegorza Oświeciciela”, wyrażając mu największe uznanie i wdzięczność za pomyślne kontynuowanie misji Mesrobian i kierowanie szkołą od 2001 r.
Մեսրոպեանի 85-ամեակի հանդիսութիւն, 9 Մայիս 2024
Մեսրոպեան վարժարանի 85-ամեակի հանդիսութեան բանախօսն էր վարժարանի շրջանաւարտ, Պոլսոյ հայ Կաթողիկէ Սուրբ Յովհան Ոսկեբերան եկեղեցւոյ ժողովրդապետ գերյարգելի հայր Վարդան Ծ. Վ. Գազանճեան, որ Մեսրոպեանի տնօրէնութեան հրաւէրով յատկապէս այս հանդիսութեան համար Պոլիսէն ժամանեց Պէյրութ:
Նախագահութեամբ Ամենապատիւ եւ Գերերջանիկ Տէր Տէր Ռաֆայէլ Պետրոս ԻԱ․ Կաթողիկոս Պատրիարքին Տանն Կիլիկիոյ Կաթողիկէ Հայոց, Հայ կաթողիկէ Մեսրոպեան բարձրագոյն վարժարանը փառաւոր հանդիսութեամբ մը նշեց իր հիմնադրութեան 85-ամեակը, 9 Մայիս 2024-ին, Պուրճ Համուտի Յովհաննէս Պօղոսեան թատերասրահին մէջ։
» artykuł w j. ormiańskim (Vatican News) » wystapienie patriarchy Rafała Piotra XXI (strona szkoły)
Mesrobian High School and Technical College - Bejrut, Liban
Prowadzona przez ormiański Patriarchat katolicki Mesrobian, ormiańska katolicka szkoła jest instytucją koedukacyjną, która obsługuje wszystkie poziomy edukacji - od przedszkola po libańską maturę. Program nauczania jest oferowany w czterojęzycznym systemie: w języku ormiańskim, arabskim, francuskim i angielskim.
Szkolny system edukacji odpowiada wymaganiom libańskiego programu państwowego. Ponadto, jako narodowa i chrześcijańska instytucja edukacyjna, szkoła przywiązuje ogromną wagę do edukacji ormiańskiej i duchowej uczniów, poprzez kursy ormiańskiego języka, literatury i historii, a także poprzez różne zajęcia i wydarzenia pozalekcyjne.
Mesrobian High School została założona w 1939 roku przez katolikosa patriarchę ormiańskiego Kościoła katolickiego Grzegorza Piotra XV Agadżaniana. Powstawała w skromnych warunkach, rozwijała się z roku na rok, stając się wiodącą placówką edukacyjną libańskiej społeczności ormiańskiej.
Usytuowana jest w Burdż Hammud - dizelnicy Bejrutu zamieszkałej głównie przez libańską społeczność ormiańską. Tam w latach dwudziestych XX wieku szkoła odegrała wielką rolę w organizacji życia społeczno-gospodarczego i kulturalnego młodej wówczas społeczności, która osiedliła się w Libanie po ucieczce przed ludobójstwem w Turcji.
Od 1939 roku tysiące młodych mężczyzn i kobiet ukończyło Mesrobian, kontynuując naukę na wybitnych uczelniach, zarówno w Libanie, jak i za granicą. Wielu jej absolwentów to szanowani specjaliści w różnych dziedzinach i aktywni członkowie społeczności ormiańskiej.
Przyszkolne przedszkole, zerówka, gimnazjum, liceum i technikum działają we własnych budynkach, w dobrze wyposażonych salach dydaktycznych.
Niech Święty Grzegorz Ormianin prowadzi nas drogami pokoju i braterstwa. (katolikos Rafał Piotr XXI)
Kult Świętego rozwinął się we Włoszech pomiędzy VIII a IX wiekiem. Jest to okres, kiedy czaszka Grzegorza i inne szczątki przybyły z Konstantynopola do Neapolu. Natomiast w Nardò, w Katedrze Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny, znajdował się fragment przedramienia z dłonią błogosławiącą, zawarty w skradzionym w 1975 r. srebrnym relikwiarzu. Zastąpiony został relikwią śródręcza z kościoła św. Grzegorza, z Neapolu, podarowaną miastu Nardò. Obecny relikwiarz jest kopią wykonaną w całości kosztem wiernych zaraz po kradzieży oryginału. W Katedrze znajduje się kaplica św. Grzegorza Oświeciciela, wybudowana w 1575 r. (wówczas jako kaplica św. Marcina z Tours).
Relikwie Świętego są od wieków czczone w podzięce za cud w lutym 1743 r., gdy, uważa się, że uratował miasto i jego mieszkańców przed skutkami strasznego trzęsieniem ziemi. Wieść głosi, że posąg Świętego, umieszczony na Il Sedile, przy placu Salandra (na zdjęciu; z lewej św. Michał Archanioł, z prawej - św. Antoni Padewski), w cudowny sposób obrócił się, kierując się w stronę epicentrum trzęsienia ziemi, które nawiedziło Nardò 20 lutego tego roku, powstrzymując tą ogromną katastrofę. Trzęsienie było bardzo silne, ale liczba ofiar w ludziach była niewielka w porównaniu z ogromem zniszczeń.
Dlatego też co roku w lutym miasto Nardò organizuje uroczystości, w tym procesję, w której niesione są relikwie, popiersie i przedramię Świętego. Obrzędom religijnym towarzyszą konferencje, jarmark, bogata iluminacja oraz koncerty. 
Tegorocznej uroczystej liturgii w Katedrze w Nardò w poniedziałek 19 lutego 2024 r. przewodniczył, na zaproszenie miejscowego biskupa Fernando Filograna, katolikos Rafał Piotr XXI. Z okazji jego przybycia do Nardò burmistrz miasta wyraził wielką radość. Podkreślił, że poprzez postać św. Grzegorza Oświeciciela mieszkańcy Nardò są blisko narodu ormiańskiego, który od dawna cierpi, silna jest ich więź z tym umęczonym krajem.
Katolikos Rafał Piotr XXI przewodniczył liturgii a także poprowadził tradycyjną procesję. Patriarcha sprawował Świętą Liturgię w języku ormiańskim, w obecności biskupa Filograna, duchowieństwa łacińskiego i ormiańskiego, władz miasta i tysięcy wiernych. Podczas liturgii śpiewem i posługą uczestniczyli klerycy z Papieskiego Kolegium Ormiańskiego w Rzymie.
Po zakończeniu liturgii, po opuszczeniu katedry przez wszystkich w niej zgromadzonych, rozpoczęła się tradycyjna procesja ku czci Świętego Patrona, którą prowadził biskup Diecezji Nardò-Gallipoli wraz z katolikosem Rafałem Piotrem XXI. Niosąc relikwie, obchodzili różne dzielnice, modląc się i błogosławiąc wiernych zgromadzonych wzdłuż ulic.» artykuł o uroczystościach w Nardò w j. ormiańskim (strona Patriarchatu Ormiańskiego Kościoła Katolickiego)
» strona o katedrze w Nardò » galeria zdjęć (Pontificio Collegio Armeno-Roma)
28 października 2022 r. w Rzymie, w bazylice św. Jana na Lateranie, odbyła się ceremonia rozpoczynająca kolejny etap procesu beatyfikacyjnego i kanonizacyjnego Sługi Bożego Patriarchy ormiańskiego Kościoła katolickiego kard. Grzegorza Piotra XV Agadżaniana. W sesji wziął udział katolikos patriarcha Cylicji dla Ormian katolików Rafał Piotr XXI Minassian, wraz z kilkoma ormiańskokatolickimi biskupami.
Był to pamiętny dzień dla ormiańskiego Kościoła katolickiego ale i dla wszystkich Ormian. Zaczął się wczesnym rankiem, kiedy Patriarcha Rafał Piotr XXI, wraz z biskupami i duchownymi, modlił się w ormiańskim kościele św. Mikołaja z Tolentino, przy grobie kard. Agadżaniana o wstawiennictwo za wszystkich, którzy się do Niego będą zwracać.
Dokładnie rok po tym wydarzeniu, również w bazylice św. Jana na Lateranie 28 października 2023 roku zaprezentowano nową książkę poświęconą temu wielkiemu Ojcu Duchowemu Armenii, w języku włoskim, autorstwa Alessandry Scotto. Książka nosi tytuł: „Kościół i misja są nierozróżnialne” („Chiesa e missione sono indistinguibili”). Przedmowę do publikacji napisał kardynała Fernando Filoni (prefekt Kongregacji ds. Ewangelizacji Narodów w latach 2011–2019, od 2019 r. wielki mistrz Zakonu Rycerskiego Grobu Bożego w Jerozolimie), a posłowie patriarcha Rafał Piotr XXI Minassian.
Poprzednio w czerwcu bieżącego roku w Libanie ukazała się książka Sargisa Najariana „W drodze do błogosławionej wieczności” („Երանացման ճանապարհին”), poświęcona kard. Grzegorzowi Piotrowi XV Agadżanianowi.
[TUTAJ artykuł - j. ormiańskim]
Kardynał Agadżanian (1895-1971), był czołową postacią Soboru Watykańskiego II, jednym z przewodniczących (przewodniczył Komisji ds. misji), wybranym przez papieża Pawła IV, a przed nim przez Jana XXIII, uwzględniając jego wielką rolę w latach 1960-1970 jako prefekta Kongregacji ds. Ewangelizacji Narodów i Krzewienia Wiary.
Najnowsza książka zawiera wiele fotografii, przemyśleń i świadectw związanych z działalnością misyjną Kardynała, darzącego wielką miłością Chrystusa. Przedstawia czytelnikowi przykład przywódcy duchowego, którego życie oparte było na Ewangelii, miłości Chrystusa i bliźniego. Tom ten jest zbiorem cennych dokumentów, które przedstawiają ludzki, duchowy i misyjny obraz pasterza, który żył i służył w duchu świętości, ale także pomaga w zrozumieniu Bożego działania w świecie.
Kardynał Agadżanian miał świadomość, że po Ludobójstwie Ormian w 1915 r., aby zjednoczyć rozproszony lud, konieczne było budowanie kościołów i klasztorów, wokół których jednoczyli się wysiedleni Ormianie.
W tym samym duchu katolikos patriarcha Cylicji dla Ormian katolików Rafał Piotr XXI Minassian, wzywa dziś do ochrony ormiańskich klasztorów i kościołów na Bliskim Wschodzie i na Kaukazie, domagając się ich poszanowania i ochrony.
za Vatican News
» artykuł w j. ormiańskim (Vatican News, sekcja ormiańska)
W drugą niedzielę adwentu (łac.), w tym roku 10 grudnia 2023, Kościół katolicki w Polsce obchodzi XXIV Dzień modlitwy i pomocy materialnej Kościołowi na Wschodzie.
Towarzyszy mu hasło „Uczestniczę we wspólnocie Kościoła”.
"Zachęcam wszystkich wiernych do udziału w tym wydarzeniu i do ustawicznej modlitwy za naszych braci i siostry, którzy żyją na wschód od polskiej granicy" – mówił bp Artur G. Miziński podczas konferencji prasowej zorganizowanej 30 listopada przed tym Dniem. Uczestniczyli w niej: bp Artur G. Miziński, sekretarz generalny Konferencji Episkopatu Polski, Ks. Leszek Kryża TChr, dyrektor Zespołu Pomocy Kościołowi na Wschodzie przy Konferencji Episkopatu Polski, ks. Rafał Krawczyk, wieloletni duszpasterz w Armenii, Alicja Brzan-Kloś, z Górnośląskiego Oddziału Stowarzyszenia „Wspólnota Polska, S. Wiktoria Andruszczyn CSA, siostra posługująca w Żytomierzu w Ukrainie.
"Czas Adwentu to czas wyjątkowy, najpierw z racji na szczególne treści religijne i bogactwo tradycji z tym okresem związanych, ale także dlatego że wprowadza nas bezpośrednio w Tajemnicę Wcielenia – Słowo stanie się Ciałem i zamieszka między nami! (...) Celem tego dnia jest duchowe i materialne wsparcie Kościoła katolickiego w krajach Europy Wschodniej i Azji Środkowej, czyli na Białorusi, Litwie, Łotwie i Estonii, na Ukrainie, w Mołdawii, Rosji, Armenii, Azerbejdżanie, Gruzji, Kazachstanie oraz w Tadżykistanie, Kirgizji i Uzbekistanie. (...)
Mijający rok w Kościele na Wschodzie jest naznaczony ciągle trwającą wojną na Ukrainie, zbierającą tragiczne żniwo, kolejnym exodusem Ormian z Górskiego Karabachu, niepokojącymi wieściami o kapłanach na Białorusi i trudnymi konsekwencjami wojny, dotykającymi również inne kraje.(...) - z listu ks. Leszka Kryży.
Ks. Kryża wskazuje też na ogromne wyzwanie, jakie stanowi niesienie pomocy mieszkańcom Górskiego Karabachu. To kolejny konflikt, który powoli znika z mediów i świadomości opinii społecznej, a cierpiący tam ludzie bardzo mocno potrzebują wsparcia. W tej chwili Zespół mierzy się z exodusem Ormian z Górskiego Karabachu. Mowa o ok. 150 tys. uchodźców, którzy próbują odnaleźć się na terenie Armenii. Pomoc niesiona jest we współpracy z tamtejszym Kościołem ormiańskokatolickim.
„Miałem okazję znaleźć się w wielu ośrodkach dla uchodźców. Miałem okazję z tymi ludźmi rozmawiać i nigdy nie zapomnę sytuacji, o której wspominała jedna ze starszych pań, mówiąc, że już trzeci raz w życiu wszystko, czego się dorobiła, musiała zostawić i uciekać bez niczego. Dodaje, iż na czwarty raz już nie ma siły. I choćby tutaj, w tym ośrodku miała mieszkać na żelaznej pryczy, już nigdzie się nie ruszy, bo na to już siły nie ma. Ale spotykaliśmy też matki z małymi dziećmi, które uciekały. Oni wszyscy próbują się odnaleźć w nowej rzeczywistości i rozpocząć wszystko od nowa, często bez niczego. I dlatego postanowiliśmy również tamtejszy Kościół wesprzeć w pomaganiu bardzo konkretnie” – mówi ks. Kryża. Wspomina odwiedzimy w ośrodku dla uchodźców, który mieścił się w letnich domkach i trzeba było je dostosować do warunków zimowych. Dzięki pomocy Polaków udało się domki ocieplić i 90 rodzin będzie mogło w nich spokojnie przeżyć zimę. Zespół wspiera też lokalną Caritas w innych projektach: żeby uchodźczy mieli co jeść, mieli się w co ubrać i żeby mieli w domu ciepło. „To jest nasze główne zadanie na najbliższy czas i na najbliższy rok, a szczególnie na ten czas zimowy” – podkreśla ks. Kryża. (z artykułu na stronie Vatican News)
» "XXIV Dzień modlitwy i pomocy materialnej Kościołowi na Wschodzie - 10.12.2023"
list Ks. Leszka Kryży TChr, dyrektora ZPKnW
» "Umęczone wspólnoty na Wschodzie wdzięczne za każdą pomoc z Polski"
artykuł na stronie Vatican News
W Papieskim Instytucie Wschodnim (Pontificio Istituto Orientale) w Rzymie w dniach 30.11 – 1.12.2023 r. odbyła się dwudniowa międzynarodowa konferencja poświęcona św. Nersesowi Sznorhali, zatytułowana:
„PEŁNIA ŁASK, PEŁNIA CZŁOWIECZEŃSTWA. Święty Nerses Sznorhali na przełomie błogosławionego tysiąclecia”.
PIO jest wyższą uczelnią katolicką w Rzymie, w której podejmowane są badania naukowe i prowadzona jest edukacja w zakresie studiów nad chrześcijańskim Wschodem.
Rozpoczęcie konferencji nastąpiło rano 30 listopada, podczas którego przemówienie wygłosiła także ambasador Armenii przy Stolicy Apostolskiej, Karen Nazaryan. 
W konferencji wzięli udział wysocy rangą urzędnicy Stolicy Apostolskiej, naukowcy będący międzynarodowymi ekspertami i autorytetami - armenolodzy z Armenii i innych krajów, profesorowie czołowych światowych uniwersytetów, przedstawiciele duchowieństwa i środowisk akademickich Kościołów ormiańskich.
Konferencja wpisała się w szereg inicjatyw zaplanowanych w związku z obchodami 850. rocznicy śmierci tego Wielkiego Patriarchy. W ramach obchodów zaplanowano także wspólną modlitwę pod przewodnictwem papieża Franciszka z udziałem biskupów obu ormiańskich Kościołów – apostolskiego i katolickiego. Niektóre z wydarzeń musiały zostać odwołane w związku z tragiczną sytuacją, jaka powstała w Górskim Karabachu (Arcachu) po 19 września 2023 r.
Wspomnijmy, że Watykan także już wcześniej uczcił 850. rocznicę śmierci św. Nersesa, wydając 21 września 2023 r. zadedykowany mu specjalny znaczek pocztowy, co zbiegło się z Dniem Niepodległości Armenii [czytaj TUTAJ].
Św. Nerses Sznorhali pozostawił po sobie bogaty dorobek literacki prozą i wierszem, w tym utwory o charakterze świeckim, pieśni narodowe, patriotyczne, opowieści. Dziełem poezji religijnej jest jego wielka modlitwa „Wyznaję z wiarą” („Հաւատով խոստովանիմ”) – zbiór 24 modlitw przeznaczonych na każdą godzinę dnia. Splatają się tu wątki biblijne, obrzędowe i teologiczne, jest ona od wieków przewodnikiem modlitewnym Narodu Ormiańskiego (zgromadzenie mechitarystów z okazji rocznicy opublikowało 12., zaktualizowane wydanie - więcej TUTAJ). W formie wierszowanej ułożył Historię Armenii, Lament po upadku Edessy, w którym opisał okrucieństwo Turków podczas zdobycia miasta w 1144 roku.
Rozkwit hymnów kanonicznych, jaki nastąpił w XII wieku, również jemu się przypisuje. Napisano o nim, że „wykorzystując istniejące przed nim szarakany, doprowadził je do doskonałości.
(na podstawie Vatican News, sekcja ormiańska)
*
«Շնորհքներու լիութիւն, մարդկայնութեան տիպար...». Սուրբ Ներսէս Շնորհալիին նուիրուած գիտաժողովը
Այսօր` 30 նոյեմբերին Հռոմի Քահանայապետական Արեւելեան ինստիտուտի մէջ բացումը կատարուեցաւ «Շնորհքներու լիութիւն, մարդկութեան լիութիւն. Սուրբ Ներսէս Շնորհալի հազարամեակներու խաչմերուկին» խորագիրով գիտաժողովին։
Հինգշաբթի` 30 Նոյեմբեր 2023ի առաւօտեան Հռոմի Քահանայապետական Արեւելեան ինստիտուտի մէջ, հաստատութեան Ռէկտոր Յիսուսեան միաբանութեան անդամ Հայր Տավիտ Նազարի, Սուրբ Աթոռի մօտ ՀՀ դեսպան Տիար Կարեն Նազարեանի, Քրիստոնեաներու Միութեան Խթանման վերատեսչութեան ներկայացուցիչ Հայր Տեսթեվիլը եւ Արեւելեան Եկեղեցիներու Վերատեսչութեան վերատեսուչ` Կարդինալ Քլաուտիօ Կուճերոթիի ողջոյնի խօսքերով բացումը կատարուեցաւ «Շնորհքներու լիութիւն, մարդկութեան լիութիւն. Սուրբ Ներսէս Շնորհալի հազարամեակներու խաչմերուկին» խորագիրով գիտաժողովին։ (...)
» cały artykuł (w j. ormiańskim, Vatican News)
W sesji uczestniczyli Harutyun Vanyan, przedstawiciel Ministerstwa Nauki, Kultury i Sportu Republiki Armenii oraz dyplomaci z Ambasady RA we Włoszech. Harutyun Vanyan przedstawił problemy ochrony chrześcijańskich zabytków Górskiego Karabachu oraz bieżącą politykę państwa Azerbejdżanu, mającą na celu wyeliminowanie śladów Ormian z Arcachu, niszczenie zabytków, fałszowanie tożsamości. Zagrożone są kościoły, klasztory i cmentarze, w sumie ok. 10 tys. chrześcijańskich obiektów.
W raporcie podkreślono, że ocalenie ogromnego dziedzictwa historycznego i kulturowego Armenii możliwe jest jedynie pod naciskiem międzynarodowych struktur. Zauważono, że taka sama sytuacja miała kiedyś miejsce w Nachiczewanie, gdzie niestety nie udało się uratować ormiańskiego dziedzictwa historycznego i kulturowego.
Przedstawiono konkretne fakty i liczby dotyczące przypadków wandalizmu i niszczenia zabytków już dokonanych przez Azerbejdżan, przywołano uchwały i decyzje przyjęte przez szereg międzynarodowych struktur, których Azerbejdżan - nie szanując prawa i porządku międzynarodowego - nie przestrzega.Podczas sesji podpisano porozumienie o współpracy w ramach jednego z 4 głównych programów Międzynarodowego ICCROM: „Pierwsza pomoc i stabilizacja” dotyczące dziedzictwa kulturowego w czasach kryzysów, biorąc pod uwagę liczbę zagrożonych ormiańskich zabytków. (na podstawie Vatican News, sekcja ormiańska)
__________________________________________
* ICCROM - Międzynarodowe Centrum Badań nad Ochroną i Konserwacją Dziedzictwa Kulturowego (International Center for the Study of the Preserveation and Restoration of Cultural Property). Jest pozarządową międzynarodową organizacją ekspercką, która się zajmuje ochroną dziedzictwa kulturowego. ICCROM jest zarządzane przez Zgromadzenie Ogólne delegatów wszystkich krajów członkowskich. Zostatała utworzona podczas 9. Sesji UNESCO.
Հռոմում ICCROM-ի Գլխաւոր ասամբլեայի նստաշրջանում ներկայացուել են ԼՂ պատմամշակութային յուշարձանների պահպանութեան խնդիրները
Նստաշրջանին ԿԳՄՍՆ ներկայացուցիչ Յարութիւն Վանյանը հանդէս է եկել զեկոյցով: Նա ներկայացրել է Լեռնային Ղարաբաղի պատմամշակութային յուշարձանների պահպանութեան խնդիրները և Ադրբեջանի վարած շարունակական պետական քաղաքականութիւնը՝ հայկական հետքը Լեռնային Ղարաբաղից վերացնելու, պատմութեան և մշակոյթի յուշարձաններն աւերելու կամ ինքնութիւնը կեղծելու վերաբերեալ։
Św. Nerses Sznorhali (Wdzięczny), Սուրբ Ներսես Շնորհալի (Ներսես Դ Կլայեցի, Ներսես Երգեցող), znalazł się na liście Rady Wykonawczej Organizacji Narodów Zjednoczonych Agencji ds. Oświaty, Nauki i Kultury (UNESCO) 60. wielkich postaci, które obchodzą ważne rocznice w latach 2022-2023.
Na ostatnim Synodzie Biskupów Ormiańskiego Kościoła Katolickiego, pod przewodnictwem Katolikosa - Patriarchy Rafała Piotra XXI Minassiana, z udziałem 11 biskupów (17-22.08.2022 r.) postanowiono m.in., we współpracy z władzami ormiańskiego Kościoła apostolskiego, by uczcić w 2023 r. 850. rocznicę śmierci św. Nersesa Sznorhali, patriarchy ormiańskiego Kościoła katolickiego, poprzez konferencje, publikacje i uroczystą mszę św. w Rzymie, pod przewodnictwem papieża Franciszka.
Zgromadzenie mechitarystów z tej okazji wydało dzieło poezji religijnej św. Narsesa Sznorhali „Wyznaję z wiarą” („Havatov Khosdovaneem”; „Հաւատով խոստովանիմ”) – zbiór 24 modlitw przeznaczonych na każdą godzinę dnia. Jest to ponowna, zaktualizowana, publikacja tego wielojęzycznego wydania. Pomysł wielojęzycznego tłumaczenia powstał dokładnie 215 lat temu, 21 października 1808 r.
Poprzednio dzieło doczekało się tłumaczenia na ponad 30 języków. Obecne, 12. wydanie, to tłumaczenie na 50 języków. W wyniku wspólnej pracy możliwe stało się dodanie dwunastu języków i zwiększenie liczby tłumaczeń do pięćdziesięciu, a także dokonanie przeglądu i aktualizacji istniejących.
Prezentacja nowego, poprawionego i rozszerzonego wydania miała miejsce 21 października 2023 r. podczas międzynarodowej konferencji poświęconej św. Patriarsze, która odbyła się w klasztorze zgromadzenia na wyspie San Lazzaro (Wyspy Świętego Łazarza), koło Wenecji w dniach 19-22 października 2023 r.
Publikacja ta adresowana jest do wszystkich miłujących Boga narodów.
PROGRAM KONFERENCJI
» artykuł w j. ormiańskim » o św. Nersesie Sznorhali (AWEDIS nr 56, PDF)
Górski Karabach jako niezależna ormiańska enklawa przestaje istnieć. 1 stycznia wszystkie instytucje tego regionu, który aspirował do suwerenności, lecz nigdy nie został uznany przez wspólnotę międzynarodową, zostaną rozwiązane – ogłosił wczoraj [28.09.202023] przedstawiciel Górskiego Karabachu. Trwa masowa ewakuacja ormiańskiej ludności obawiającej się kolejnego ludobójstwa. Według danych Erewania ze 120 tys. mieszkańców 85 tys. już opuściło swe domy.
 |
|
| List z prośbą o pomoc dla ormiańskiego Kościoła od ks. Michała Bassale, Administratora Apostolskiego Ordynariatu Ormiańskiego Kościoła Katolickiego dla Armenii i Europu Wschodniej |
Ks. Michał Bassalé, Administrator Apostolski Ordynariatu Ormiańskiego Kościoła Katolickiego dla Armenii i Europu Wschodniej udzielił 26 września Radiu Watykańskiemu wywiadu na temat obecnej sytuacji ludności ormiańskiej, uchodźców z Górskiego Karabachu (Arcachu) po jego upadku. „Ormianie potrzebują pilnego wsparcia, bez pomocy z zewnątrz sami sobie nie poradzą” – mówi ks. Bassalé. Wyznaje, że wielu obawia się, iż zagarnięcie Górskiego Karabachu jest jedynie preludium do ataku Azerbejdżanu na Armenię i kolejnej krwawej wojny.
Wystosował też apel o wsparcie ormiańskiego Kościoła, by mógł on udzielać wszelkiej potrzebnej pomocy przybywającym do Armenii rodzinom, w tym z wielu wiosek katolickich (łącznie ok. 1500 rodzin), dotychczas rozproszonych głównie w 2 rejonach Arcachu.
„Sytuacja uchodźców napływających z Górskiego Karabachu jest ekstremalnie trudna, potrzebują wszystkiego. Przybywają do Armenii bez niczego, liczy się jedynie uratowanie życia, a i to jest bardzo trudne, ponieważ azerskie wojsko na wszelkie możliwe sposoby utrudnia przemieszczanie się ludności ormiańskiej chcąc traktować ją jak zakładnika i kartę przetargową wobec władz Armenii – mówi Radiu Watykańskiemu ks. Bassalé. – W minionych dniach zabitych zostało ponad 200 osób, a drugie tyle jest zaginionych. Do Armenii uciekło już prawie 13 tys. uchodźców. (...)
» cały artykuł (Vatican News) » PDF listu Administratora Apostolskiego
‹ Ormiańskie ciężarówki z pomocą humanitarną do Górskiego Karabachu
zatrzymane przez Azerów, 30 lipca 2023 r. (AFP or licensors)
Katolikos patriarcha ormiańskiego Kościoła katolickiego Rafał Piotr XXI zaapelował do wszystkich, którzy są zaangażowani w ochronę praw człowieka i wszystkich za to odpowiedzialnych, o przełożenie wygłaszanych deklaracji na konkretne działania. „My nie potrzebujemy wyrazów solidarności, tutaj potrzebne są zdecydowane i konkretne kroki” - powiedział Patriarcha. „Światowe mocarstwa są świadkami ludobójstwa XXI wieku i nie robią nic w tej sprawie” - mówi. Upomniał się o cierpiących w Górskim Karabachu, ponawiając swój apel, który również wygłosił przy okazji celebrowania 50-lecia święceń, które przeżywał w Neapolu.
Patriarcha mówi w apelu, że obiecano, że droga pozostanie otwarta, ale wciąż trwa blokada korytarza laczyńskiego, a to jest zbrodnia przeciwko ludzkości. Są tam dzieci, starcy, ludzie chorzy i bezdomni. I nikt nie podejmuje działań w obliczu tej rozpaczliwej sytuacji. Trzeba mieć odwagę alarmować, że trwa nowe ludobójstwo. Słowa te katolikos patriarcha Cylicji dla Ormian katolików przekazał w udzielonym wywiadzie 11 sierpnia 2023 r. agencji informacyjnej Konferencji Episkopatu Włoch. Chciał w nim wyrazić wielki swój ból, że od siedmiu miesięcy Ormianie w Arcachu doświadczają tak nieludzkiej sytuacji.
„Europa, Stany Zjednoczone, Rosja i wszystkie wielkie mocarstwa Świata są świadkami ludobójstwa popełnianego w XXI wieku i nic nie zrobią. W 1915 roku ambasadorowie z całego świata też byli świadkami tego, co się stało, ale nie zrobili nic, aby zapobiec lub powstrzymać ludobójstwo, i dzisiaj powtarza się ta sama sytuacja” – powiedział Patriarcha.
» artykuł w j. ormiańskim (Vatican News) » artykuł w j. polskim (Vatican News)
Biskupi Apostolskiego Kościoła Ormiańskiego zwracają uwagę na tragiczną sytuację humanitarną w Górskim Karabachu (Arcachu), który został praktycznie odcięty od świata przez władze Azerbejdżanu. Brak tam podstawowych środków do życia i lekarstw. W najtrudniejszej sytuacji są osoby starsze, kobiety w ciąży i chorzy. W specjalnym komunikacie hierarchowie porównują tę sytuację do „klasycznego ludobójstwa”.
Władze Azerbejdżanu od ponad ośmiu miesięcy blokują nawet dostawy żywności do tego regionu. Chcą w ten sposób zmusić Ormian do uległości i przyjęcia ich władzy oraz zamierzają wchłonąć sporne terytorium. Ofiarą ambicji politycznych padają zwyczajni ludzie. W tej sytuacji biskupi w specjalnym komunikacie apelują o pomoc międzynarodową.
W Górskim Karabachu mieszka ok. 120 tys. osób. Blokada spowodowała ogramy kryzys humanitarny, bo nie dociera ok. 90% żywności, która była sprowadzana w normalnych warunkach z Armenii. Odnotowuje się wysoką śmiertelność niemowląt, a 90% kobiet w ciąży cierpi na anemię. „W warunkach poważnego niedoboru żywności, leków i innych podstawowych potrzeb życiowych w Górnym Karabachu każdego dnia dowiadujemy się o nagłym pogorszeniu stanu zdrowia ludzi, w tym dzieci, kobiet w ciąży i osób chorych, a także o bolesnych przypadkach śmierci – mówi komunikat ormiańskich biskupów. – Wraz z całkowitą blokadą władze Azerbejdżanu kontynuują działania terrorystyczne, które mają na celu wywołanie wśród ludności ciągłego strachu, beznadziei, poczucia niepewności i poczucia konieczności opuszczenia Ojczyzny. Wzywamy cały nasz Święty Kościół, wraz z przedstawicielami struktur narodowo-kościelnych, do opisania niezwykle trudnej sytuacji powstałej w Górnym Karabachu w wyniku trwającej agresji Azerbejdżanu w kręgach państwowych, kościelnych, dyplomatycznych, publicznych i medialnych swoich krajów, w celu osiągnięcia realizacji podstawowych praw naszego narodu Górnym Karabachu i w celu zapewnienia bezpiecznego życia.“ - piszą w apelu. (za: Vatican News)
Otwarcie sali, w której zmarł Sługa Boży kard. Grzegorz Piotr XV Agadżanian - patriarcha ormiański i prefekt Kongregacji ds. Ewangelizacji Narodów.
W środę 28 czerwca 2023 r. w Rzymie, w domu generalnym ormiańskiego Zgromadzenia Sióstr Niepokalanego Poczęcia NMP, patriarcha Rafał Piotr XXI Minassian otworzył i poświęcił pomieszczenia, w których mieszkał kard. Grzegorz Piotr XV Agadżanian podczas choroby, a w szczególności salę w której umarł w 1971 r.
Patriarcha po uroczystym błogosławieństwie, wyraził ogromną wdzięczność Bogu za Sługę Bożego. Podziękował zakonnicom, w szczególności matce przełożonej, siostrze Arousiag Sajonian, która zabiegała o utworzenie rekonstrukcji tych pomieszczeń, pragnąc w ten sposób oddać hołd patriarsze Grzegorzowi Piotrowi XV.
W sali, w której zmarł, upamiętnione zostało jego odejście, eksponowane są relikwie II stopnia. Zakonnice zadbały o zachowanie jego rzeczy osobistych, takich jak kapelusz kardynalski (galero), piuski (zucchetto), stuła i sutanna, zapięcie płaszcza, a także pończochy kardynalskie. Relikwie te zostały wyeksponowane w pomieszczeniach, udostępnionym wiernym. Stół po lewej stronie przedstawiał mały ołtarz służący modlitwie w ostatnich chwilach życia kard. Agadżaniana. Znajduje się na nim kielich i fragment koszuli, w której umarł.
Podczas błogosławieństwa nowych sal obecny był arcybiskup Aleppo Bedros Miriatian, wspólnota Papieskiego Kolegium Ormiańskiego w Rzymie i zakonnice ormiańskie.
» o nowej książce poświęconej kard. Agadżanianowi (w j. ormiańśkim, Vatican News)
W tym roku 24 czerwca przypada jeden z trzech dni w roku, gdy w liturgii ormiańskiej wspominany jest św. Grzegorz Oświeciciel – święto odnalezienia Jego relikwii. W związku z tą datą zorganizowano w Neapolu uroczystość jubileuszu z okazji 50. rocznicy święceń kapłańskich katolikosa-patriarchy Cylicji dla Ormian katolików Rafała Piotra XXI Minassiana.
Neapol jest ważnym ośrodkiem kultu relikwii św. Grzegorza. Z okazji 1700-lecia chrztu Armenii, papież Jan Paweł II przekazał Kościołom ormiańskim relikwie św. Grzegorza Oświeciciela: katolikosowi Gareginowi II – zwierzchnikowi ormiańskiego Kościoła apostolskiego podczas jego wizyty w Rzymie i ormiańskokatolickiemu patriarsze Cylicji Nersesowi Piotrowi XIX (fragment czaszki - relikwię przechowywaną dotąd w Neapolu).
Z okazji 50. rocznicy święceń kapłańskich Jego Świątobliwości katolikosa-patriarchy Cylicji dla Ormian katolików Rafała Piotra XXI Minassiana odbędą się w dniach od piątku 23 do niedzieli 25 czerwca 2023 r. w Neapolu uroczystości religijne, liturgiczne i kulturalne w kościele św. Grzegorza Oświeciciela.
Program uroczystości obejmuje:
W piątek, 23 czerwca 2023, godz. 18.00: wykład o św. Nersesie Sznorhali (1102 - 1173), a następnie śpiew hymnów i recytacja modlitw napisanych przez św. Nersesa;
W sobotę 24 czerwca 2023, 9.30: liturgia godzin w obrządku ormiańskim; przewidziana jest też specjalna pielgrzymka do Neapolu i różne uroczystości w obecności i z udziałem Patriarchy.
O godz. 11.00 katolikos-patriarcha przedstawi sytuację chrześcijan i katolickiego Kościoła ormiańskiego, wyzwania, jakie stoją przed nimi na Bliskim Wschodzie i na Kaukazie.
W sobotę po południu zaplanowano powitanie i braterskie przesłanie dla arcybiskupa Neapolu Domenico Battaglia. Następnie zostanie odprawiona Boska Liturgia, celebrowana przez Patriarchę Rafała Piotra XXI Minassiana z udziałem, biskupa pomocniczego Archidiecezji Neapolu.
Uroczystości zakończy msza św. w obrządku ormiańskim w niedzielę 25 czerwca o godz. 9.30 w kościele św. Grzegorza Oświeciciela w Neapolu.
Strona 1 z 4
- start
- Poprzedni artykuł
- 1
- 2
- 3
- 4
- Następny artykuł
- koniec