Հայ Կաթողիկէ Եկեղեցին Լեհաստանում

Już po raz 21. spotkali się biskupi wschodnich Kościołów katolickich z naszego kontynentu – w dniach 14-17 czerwca 2018 r. w południowowłoskim miasteczku Lungro, siedzibie eparchii (diecezji) Kościoła Italoalbańskiego. Tegoroczne obrady, w których wzięli udział biskupi i kapłani 12 europejskich Kościołów wschodnich, przebiegały pod hasłem „Bycie wschodnim Kościołem katolickim dzisiaj”. Głównym organizatorem tego wydarzenia była Rada Konferencji Biskupich Europy (CCEE).
W konferencji wziął udział również abp Rafael Minassian, Ordynariusz Katolickiego Kościoła Ormiańskiego dla Armenii, Gruzji, Rosji i Europy Wschodniej.

Uczestnicy posiedzenia omawiali przede wszystkim urząd biskupa, ze szczególnym uwzględnieniem niektórych elementów nowego procesu małżeńskiego oraz sprawy liturgii i jej odnowy wśród wiernych jako czynnika tożsamości katolickich Kościołów wschodnich i jak wpływa ona na odnowę życia mężczyzn i kobiet. Innymi dyskutowanymi zagadnieniami były niektóre szczególne cechy tożsamości tych Kościołów, zwłaszcza prawo międzyeparchialne oraz wkład Kościoła Italoalbańskiego do ekumenizmu.

Spotkanie to jest częścią przygotowań do obchodów stulecia istnienia eparchii Lungro, utworzonej na mocy konstytucji apostolskiej Benedykta XV „Catholici fideles” z 13 lutego 1919 roku.

Zebranie biskupów rozpoczęło się 14 bm. Nieszporami w katedrze św. Mikołaja z Miry w Lungro. Obrady otworzyły wystąpienia kardynałów: Leonardo Sandriego – prefekta Kongregacji Kościołów Wschodnich i Angelo Bagnasco – przewodniczącego CCEE oraz abp. Emila Paula Tscherriga – nuncjusza apostolskiego we Włoszech. Posiedzenia robocze rozpoczynały się codziennymi liturgiami, sprawowanymi w różnych wschodnich obrządkach katolickich i ukazującymi bogactwo liturgicznej tradycji Kościoła katolickiego. Spotkanie zakończyła 17 czerwca uroczysta liturgia we wspomnianej katedrze św. Mikołaja.

Do udziału w posiedzeniu zaproszono łącznie 15 katolickich Kościołów wschodnich „sui iuris”, tzn. kierujących się własnym prawem, uwzględniającym specyfikę każdego z nich. Są to następujące Kościoły: Italoalbański we Włoszech (mający tam dwie diecezje), greckokatolicki – na Białorusi, w Czechach, Kazachstanie, na Zakarpaciu (Mukaczewo), w Rumunii, Serbii i Czarnogórze, Słowacji, Ukraiński (działający na Ukrainie, w Polsce, na Wyspach Brytyjskich, w Niemczech, we Włoszech i na całym świecie), na Węgrzech, gezarchat apostolski obrządku bizantyńskiego w Grecji oraz melchicki, ormiańskokatolicki, syromalabarski w Wielkiej Brytanii i syrokatolicki w Europie.

Biskupi katolickich Kościołów wschodnich z Europy po raz pierwszy zebrali się w dniach 30 czerwca-6 lipca 1997 w węgierskim mieście Nyiregyháza (stolicy miejscowej eparchii greckokatolickiej Hajdudorog) z inicjatywy Kongregacji Kościołów Wschodnich i jej ówczesnego prefekta kard. Achille Silvestriniego. Pragnął on stworzyć przestrzeń spotkań i wymiany poglądów i doświadczeń hierarchów tych Kościołów, które w większości istniały i istnieją w krajach rządzonych niegdyś przez komunistów i doświadczyły w przeszłości szczególnie ciężkich prześladowań.

Tamto zgromadzenie nie miało jeszcze charakteru stałych wydarzeń. Taki wymiar mają one mniej więcej od 2005, a zwłaszcza od 2009. Od tamtego czasu spotkania takie odbywają się co roku, po kolei w różnych miastach naszego kontynentu, głównie środkowo-wschodniej jego części, m.in. we Lwowie, w Koszycach (Słowacja), Zagrzebiu, Preszowie (Słowacja), Zarwanicy (Ukraina), Velehradzie (Czechy), Użgorodzie (Ukraina), Sofii i Oradea Mare (Rumunia). W październiku 2016 po raz pierwszy zorganizowano je w Europie Zachodniej – w Lizbonie i Fatimie.

Współorganizatorami tych zebrań są Kościoły lokalne, głównie wschodnie, ale nie tylko, a także Rada Konferencji Biskupich Europy i Kongregacja Kościołów Wschodnich.   

W Rzymie, w niedzielę 3 czerwca świętowano rocznicę 175 lat założenia Zgromadzenia ormiańskich Sióstr Niepokalanego Poczęcia NMP. W centrum, w jednym z dwóch ormiańskich kościołów katolickich w Rzymie - pw. św. Mikołaja z Tolentino, odprawiona została o godz. 11.00 msza św. dziękczynna, której przewodniczył Prefekt Kongregacji ds. Kościołów Wschodnich, kardynał Leonardo Sandri. Uczestniczyli w niej dostojnicy kościelni, siostry ze zgromadzenia, wielu gości.

Ceremonia, w języku włoskim, rozpoczęła się występem śpiewaczki z Giumri i ormiańskiego chóru "Our Lady of Armenia", założonego w 2005 r. przez Siostry Niepokalanego Poczęcia. Chór przybył do Rzymu, aby wziąć udział w uroczystościach jubileuszowych ormiańskich suióstr.

Matka Przełożona Arusiak mówiła o 175-letniej historii ormiańskiego Zgromadzenia, służącego duchowym i społecznym potrzebom narodu ormiańskiego, wpajaniu przez nie dzieciom wartości narodowych i religijnych, by zapewnić silną przyszłość swojej Ojczyźnie.

Działalność Sióstr Niepokalanego Poczęcia zaczęła się 5 czerwca 1843 roku w nieprzyjaznych warunkach, w Konstantynopolu. Założycielem Zgromadzenia był kard. Anton Hosounyan. Do czasu, gdy zostało oficjalnie zatwierdzone i uznane w 1847 roku, siostry zajmowały się 12 ubogimi dziećmi w Konstantynopolu, a od tego roku działały i na prowincji.

Ludobójstwo z 1915 r. nie oszczędziło i sióstr, podzieliły los swojego ormiańskiego narodu. Zamordowano 13 sióstr, pozostałych 40 wygnano. Od tego czasu pracowały i prowadziły pracę misyjną w diasporze – w Syrii, Libanie, Iranie, Iraku, Egipcie, Jordanii, Stanach Zjednoczonych – i w Armenii. Kontynuowały swoją misję religijnego wychowania kilku pokoleń.

W kazaniu podczas Mszy św. Kardynał Sandri podsumował działalność Zgromadzenia w służbie Kościołowi przez przeszło 170 lat, szczególnie Kościołowi i narodowi ormiańskiemu. Nawiązując do Ludobójstwa Ormian w 1915 r. wskazał na heroiczną postawę sióstr. Po tej ogromnej tragedii stawały się rodziną, matkami dla tysięcy sierot, zapewniając im miłość, opiekę i ormiańską edukację.

Kardynał wspomniał również o nowej, doskonale działającej misji Sióstr Niepokalanego Poczęcia ustanowionej w Giumri w 1991 r., po uzyskaniu niepodległości przez Republikę Armenii.

Prefekt Kongregacji ds. Kościołów Wschodnich zwrócił się też do młodych ludzi przybyłych z Armenii z chórem „Our Lady of Armenia", zachęcając ich, by zawsze podążali za Jezusem, zawsze naśladowali tego, który jest "jedyną prawdziwą radością i jedyną prawdziwą wolnością”.

Do sióstr skierował słowa, by nigdy się nie zniechęcały, zawsze w trudnych sytuacjach zwracały się do Pana. Swoje kazanie kardynał zakończył modlitwą św. Grzegorza z Nareku.

Po Mszy św., po podziękowaniach, gratulacjach dla ormiańskich sióstr z okazji 175. rocznicy istnienia Zgromadzenia Niepokalanego Poczęcia, zaproszono wszystkich uczestników na spotkanie przygotowanym na tę okazję.

nagrania fragmentów Mszy św. na "Telepace Armenia":     »  początek Mszy św.    »  2

Na zakończenie podróży Franciszka do Armenii w lipcu 2016 r., prezydent Sarkisjan w podziękowaniu za jego wizytę podarował Papieżowi figurkę św. Grzegorza. Przy tej okazji prezydent poprosił o umieszczenie pomnika tego najważniejszego Doktora Kościoła ormiańskiego w Ogrodach Watykańskich. Papież przystał na propozycję, a władze Armenii zleciły wykonanie pomnika jednemu z najwybitniejszych artystów ormiańskich, Davidowi Erevanci. 77-letni Erevanci, działający we Francji i Armenii, cieszy się międzynarodową sławą, a jego prace eksponowane są w różnych krajach świata. 2-metrowa statua przedstawia stojącą postać św. Grzegorza z oczami wzniesionymi ku niebu, a u jego stóp gałązki z owocami granatu, które są symbolem Ormian. Został on odlany w fabryce w Czechach w dwóch egzemplarzach – jeden stanął w Ogrodach Watykańskich, drugi stanie w ogrodach siedziby Katolikosa w Eczmiadzynie. Pomniki zostały ufundowane przez ambasadora Armenii przy Stolicy Apostolskiej Mikayela Minasyana i Arthura Janibekyana.

♦

"Idea tej uroczystości zrodziła się w 2016 roku podczas wizyty Franciszka w Armenii” – mówi ambasador tego kraju przy Stolicy Apostolskiej Mikayel Minasyan. „Wspominamy podróż papieską przede wszystkim jako pielgrzymkę. Od tamtego czasu obserwujemy napływ wielu pątników, którzy wzięli przykład z Papieża Franciszka i rozpoczęli pielgrzymowanie na naszą ziemię, która jest bardzo chrześcijańska, bogata w kulturę, jest także bardzo wschodnia i jednocześnie bardzo zachodnia. Ten pomnik to bezpośredni owoc wizyty Papieża. Pomysł umieszczenia go w Ogrodach Watykańskich był omawiany przez naszego prezydenta Serża Sarkisiana i Ojca Świętego, kiedy przywódca naszego kraju ofiarował Papieżowi małą figurkę tego świętego, jako wyraz wdzięczności i uznania dla Papieża za ogłoszenie św. Grzegorza z Nareku doktorem Kościoła powszechnego” – powiedział ambasador Armenii przy Stolicy Apostolskiej.

Bp Kework Assadurian I.C.P.B.

Ks. Kework Assadurian urodził się 29 kwietnia 1961 w Kamiszli w Syrii. Uczęszczał do szkoły parafialnej, a następnie kontynuował studia teologiczne w klasztorze Matki Boskiej z Bzommar w Libanie. Skierowany do Rzymu, do Papieskiego Kolegium Ormiańskiego, studiował filozofię i teologię na Papieskim Uniwersytecie Angelicum i teologię pastoralną na Papieskim Uniwersytecie Laterańskim. Wyświęcony na kapłana 3 października 1986 roku w swoim rodzinnym mieście, następnie pełnił następujące funkcje w Libanie: prorektora seminarium w Bzommar, wikariusza i proboszcza parafii św. Eliasza w Bejrucie, ekonoma klasztoru Bzommar, proboszcza kościoła pw. Zwiastowania NMP w stolicy Libanu. Był również dyrektorem Caritas w parafii pw. Zwiastowania NMP i pracował w katolickiej stacji radiowej Sawt El Mahabba. Od sierpnia 2007 roku sprawował posługę duszpasterską proboszcza parafii ormiańskokatolickiej w Paryżu, w ormiańskokatolickiej eparchii Francji.

Bp Sarkis Dawidian I.C.P.B.

Ks. Sarkis Dawidian urodził się w Aleppo w Syrii w dniu 9 listopada 1943 roku. Wstąpił do Patriarchalnego Zgromadzenia Kapłańskiego z Bzommar, zaś święcenia kapłańskie przyjął w dniu 11 października 1970 r. W następnych latach prowadził duszpasterstwo parafialne w Bejrucie, po czym przeszedł do pracy duszpasterskiej w Marsylii we Francji, gdzie pełnił urząd proboszcza przez siedemnaście lat. Po powrocie do Libanu, był proboszczem, a następnie kierownikiem duchowym w niższym seminarium duchownym w Bzommar i rektorem niższego seminarium duchownego w Aleppo. W 2007 roku powierzono mu opiekę parafii Burdż Hammud (Liban). Jego ostatnią posługą był urząd proboszcza parafii w Erywaniu-Kanaker (Armenia).