Հայ Կաթողիկէ Եկեղեցին Լեհաստանում

Odnalezienia relikwii św. Grzegorza Oświeciciela - Giut nyszcharac Syrpo Horyn mero Grigori Lusaworczin
Գիւտ նջխարաց Սրբոյ Հօրն մերոյ Գրիգորի Լուսաւորչին

Według tradycji, Grzegorz Oświeciciel, apostoł Armenii, w ostatnich latach życia, poświęcił się modlitwie i prowadził życiu ascetyczne w samotności, w jaskini Mane na Górze o nazwie Sepuh (wzniesienie leży w górnym biegu Eufratu, niedaleko miasta Erzurum – bizantyńskiego Theodosiopolis, w starożytności była to prowincja Daranaghi, pierwsza prowincja Wielkiej Armenii). Gdy Grzegorz zmarł tam ok. 328 r., jego ciało znaleźli pasterze, którzy je pochowali pod stosem kamieni nie wiedząc, że był on głową Kościoła ormiańskiego. Nieco później, jeden z jego uczniów, Karnik z Basen, gdy w wizji dowiedział się, gdzie jest miejsce pochówku, udał się do Sepuh i tam odnalazł relikwie. Przeniósł je do niedalekiej miejscowości Tordan (gdzie, wg jednej z tradycji, miał być pochowany także Trdat III, pierwszy chrześcijański król Armenii) i tam je pochował. Z czasem relikwie św. Grzegorza Oświeciciela stały się przedmiotem wielkiej czci w Kościele ormiańskim.
Relikwie świętego są przechowywane w różnych miejscach kultu. Jego prawa ręka znajduje się w Eczmiadzynie i służy do błogosławienia każdego nowego Katholikos czyli każdego nowego patriarchy kościoła, podczas gdy lewa ręka znajduje się w Sis. Czaszka Świętego Grzegorza została skradziona z Konstantynopola aby uchronić ją przed zniszczeniem i jest przechowywana w kościele Świętego Grzegorza Armeńskiego w Neapolu, zamknięta we wspaniałym srebrnym relikwiarzu, który został wykonany w 1788 roku przez ważnego neapoleteńskiego artystę na zlecenie opatki Anny Mari Ruffo. Prawica św. Grzegorza (przedramię) to jedna z najważniejszych świętości Kościoła ormiańskiego, przechowywana obecnie w katolikosacie w Eczmiadzynie. Jest wynoszona na czas największych uroczystości. Co siedem lat jest używana podczas błogosławienia świętego oleju - myronu.

» o św. Grzegorzu Oświecicielu