default_mobilelogo

Niech Święty Grzegorz Ormianin prowadzi nas drogami pokoju i braterstwa. (katolikos Rafał Piotr XXI)

Nardò, miasto położone w regionie Apulia, w prowincji Lecce, niemal na czubku obcasa „włoskiego buta”, nad zatoką Morza Jońskiego, to wyjątkowe miasto we Włoszech, którego jedynym patronem jest Święty Grzegorz Ormianin (Oświeciciel Narodu Ormiańskiego). W miejscowej katedrze pw. Najświętszej Marii Panny są przechowywane jego relikwie. Co roku w lutym miasto Nardò organizuje uroczystości ku czci Świętego.
W TYM ROKU PO RAZ PIERWSZY DO NARDÒ PRZYBYŁ I UROCZYSTOŚCIOM PRZEWODNICZYŁ KATOLIKOS - PATRIARCHA CYLICJI DLA ORMIAN KATOLIKÓW RAFAŁ PIOTR XXI MINASSIAN.
Na Zachodzie Święty Grzegorz Oświeciciel (pierwszy święty, który w 301 roku zdołał nawrócić cały naród na chrześcijaństwo, w 302 r. został patriarchą Armenii) nie jest za bardzo znany. Jedynie we włoskim mieście Nardò i w Neapolu jest corocznie upamiętniany. W Neapolu został wybudowany z relikwiami św. Grzegorza, kościół i klasztor pw. „Św. Grzegorza z Armenii” (San Gregorio Armeno).

Kult Świętego rozwinął się we Włoszech pomiędzy VIII a IX wiekiem. Jest to okres, kiedy czaszka Grzegorza i inne szczątki przybyły z Konstantynopola do Neapolu. Natomiast w Nardò, w Katedrze Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny, znajdował się fragment przedramienia z dłonią błogosławiącą, zawarty w skradzionym w 1975 r. srebrnym relikwiarzu. Zastąpiony został relikwią śródręcza z kościoła św. Grzegorza, z Neapolu, podarowaną miastu Nardò. Obecny relikwiarz jest kopią wykonaną w całości kosztem wiernych zaraz po kradzieży oryginału. W Katedrze znajduje się kaplica św. Grzegorza Oświeciciela, wybudowana w 1575 r. (wówczas  jako kaplica św. Marcina z Tours).
Relikwie Świętego są od wieków czczone w podzięce za cud w lutym 1743 r., gdy, uważa się, że uratował miasto i jego mieszkańców przed skutkami strasznego trzęsieniem ziemi. Wieść głosi, że posąg Świętego, umieszczony na Il Sedile, przy placu Salandra (na zdjęciu; z lewej św. Michał Archanioł, z prawej - św. Antoni Padewski), w cudowny sposób obrócił się, kierując się w stronę epicentrum trzęsienia ziemi, które nawiedziło Nardò 20 lutego tego roku, powstrzymując tą ogromną katastrofę. Trzęsienie było bardzo silne, ale liczba ofiar w ludziach była niewielka w porównaniu z ogromem zniszczeń.
Dlatego też co roku w lutym miasto Nardò organizuje uroczystości, w tym procesję, w której niesione są relikwie, popiersie i przedramię Świętego. Obrzędom religijnym towarzyszą konferencje, jarmark, bogata iluminacja oraz koncerty. 
W tym roku uroczystości ku czci św. Grzegorza Oświeciciela rozpoczynały się 13 lutego, zakończyły 20 lutego.
Tegorocznej uroczystej liturgii w Katedrze w Nardò w poniedziałek 19 lutego 2024 r. przewodniczył, na zaproszenie miejscowego biskupa Fernando Filograna, katolikos Rafał Piotr XXI. Z okazji jego przybycia do Nardò burmistrz miasta wyraził wielką radość. Podkreślił, że poprzez postać św. Grzegorza Oświeciciela mieszkańcy Nardò są blisko narodu ormiańskiego, który od dawna cierpi, silna jest ich więź z tym umęczonym krajem.
Katolikos, który pierwszy raz odwiedził to włoskie miasto, wyraził swoją wdzięczność władzom kościelnym i świeckim za zaproszenie, radość z wielowiekowego, tak silnego kultu tego wielkiego ormiańskiego świętego. Podkreślił silny związek między narodami ormiańskim i włoskim dzięki św. Grzegorzuwi Oświecicielowi, jednoczącemu ich w wierze.
Katolikos Rafał Piotr XXI przewodniczył liturgii a także poprowadził tradycyjną procesję. Patriarcha sprawował Świętą Liturgię w języku ormiańskim, w obecności biskupa Filograna, duchowieństwa łacińskiego i ormiańskiego, władz miasta i tysięcy wiernych. Podczas liturgii śpiewem i posługą uczestniczyli klerycy z Papieskiego Kolegium Ormiańskiego w Rzymie.
Na początku liturgii biskup Filograna przywitał i podziękował za przybycie Gościowi Honorowemu, pokrótce przypomniał najważniejsze wydarzenia historyczne i religijne z życia Armenii, rolę św. Grzegorza Oświeciciela dla ormiańskiego chrześcijaństwa. Przedstawił też krótką biografię Patriarchy. Dziękował mu, że jako zwierzchnik ormiańskiego Kościoła Katolickiego, jeden z następców św. Grzegorza Oświeciciela, zechciał odwiedzić miasto Nardò i przewodniczyć uroczystościom poświęconym jego patronowi.
Po wystąpieniu biskupa rozpoczęła się liturgia, podczas której homilie wygłosił katolikos Rafał Piotr XXI. Wskazał na wojny i niesprawiedliwości współczesnego świata, zachęcał wszystkich, by pozostawali niezłomni w wierze i by kroczyli w miłości drogą braterstwa.
Po zakończeniu liturgii, po opuszczeniu katedry przez wszystkich w niej zgromadzonych, rozpoczęła się tradycyjna procesja ku czci Świętego Patrona, którą prowadził biskup Diecezji Nardò-Gallipoli wraz z katolikosem Rafałem Piotrem XXI. Niosąc relikwie, obchodzili różne dzielnice, modląc się i błogosławiąc wiernych zgromadzonych wzdłuż ulic.
Zakończenie uroczystości nastąpiło 20 lutego, o godz. 17.15, ceremonią na placu Salandra (Piazza António Salandra), gdzie znajduje się figura, dla uczczenia pamięć ofiar trzęsienia ziemi sprzed 280 lat. Tam, po przemówieniu biskupa, nastąpiło uroczyste błogosławieństwo relikwiami św. Grzegorza Oświeciciela. 
Elżbieta Łysakowska

» artykuł o uroczystościach w Nardò w j. ormiańskim (strona Patriarchatu Ormiańskiego Kościoła Katolickiego)
» strona o katedrze w Nardò            » galeria zdjęć (Pontificio Collegio Armeno-Roma)



28 października 2022 r. w Rzymie, w bazylice św. Jana na Lateranie, odbyła się  ceremonia rozpoczynająca kolejny etap procesu beatyfikacyjnego i kanonizacyjnego Sługi Bożego Patriarchy ormiańskiego Kościoła katolickiego kard. Grzegorza Piotra XV Agadżaniana. W sesji wziął udział katolikos patriarcha Cylicji dla Ormian katolików Rafał Piotr XXI Minassian, wraz z kilkoma ormiańskokatolickimi biskupami.
Był to pamiętny dzień dla ormiańskiego Kościoła katolickiego ale i dla wszystkich Ormian. Zaczął się wczesnym rankiem, kiedy Patriarcha Rafał Piotr XXI, wraz z biskupami i duchownymi, modlił się  w ormiańskim kościele św. Mikołaja z Tolentino, przy grobie kard. Agadżaniana o wstawiennictwo za wszystkich, którzy się do Niego będą zwracać.

Dokładnie rok po tym wydarzeniu, również w bazylice św. Jana na Lateranie 28 października 2023 roku zaprezentowano nową książkę poświęconą temu wielkiemu Ojcu Duchowemu Armenii, w języku włoskim, autorstwa Alessandry Scotto.  Książka nosi tytuł: „Kościół i misja są nierozróżnialne” („Chiesa e missione sono indistinguibili”). Przedmowę do publikacji napisał kardynała Fernando Filoni (prefekt Kongregacji ds. Ewangelizacji Narodów w latach 2011–2019, od 2019 r. wielki mistrz Zakonu Rycerskiego Grobu Bożego w Jerozolimie), a posłowie patriarcha Rafał Piotr XXI Minassian.

Poprzednio w czerwcu bieżącego roku w Libanie ukazała się książka Sargisa Najariana „W drodze do błogosławionej wieczności” („Երանացման ճանապարհին”), poświęcona kard. Grzegorzowi Piotrowi XV Agadżanianowi.
[TUTAJ artykuł - j. ormiańskim]

Kardynał Agadżanian (1895-1971), był czołową postacią Soboru Watykańskiego II, jednym z przewodniczących (przewodniczył Komisji ds. misji), wybranym przez papieża Pawła IV, a przed nim przez Jana XXIII, uwzględniając jego wielką rolę w latach 1960-1970 jako prefekta Kongregacji ds. Ewangelizacji Narodów i Krzewienia Wiary.
Najnowsza książka zawiera wiele fotografii, przemyśleń i świadectw związanych z działalnością misyjną Kardynała, darzącego wielką miłością Chrystusa. Przedstawia czytelnikowi przykład przywódcy duchowego, którego życie oparte było na Ewangelii, miłości Chrystusa i bliźniego. 
Tom ten jest zbiorem cennych dokumentów, które przedstawiają ludzki, duchowy i misyjny obraz pasterza, który żył i służył w duchu świętości, ale także pomaga w zrozumieniu Bożego działania w świecie.
Kardynał Agadżanian miał świadomość, że po Ludobójstwie Ormian w 1915 r., aby zjednoczyć rozproszony lud, konieczne było budowanie kościołów i klasztorów, wokół których jednoczyli się wysiedleni Ormianie.

W tym samym duchu katolikos patriarcha Cylicji dla Ormian katolików Rafał Piotr XXI Minassian, wzywa dziś do ochrony ormiańskich klasztorów i kościołów na Bliskim Wschodzie i na Kaukazie, domagając się ich poszanowania i ochrony.

za Vatican News

» artykuł w j. ormiańskim (Vatican News, sekcja ormiańska) 

 

W drugą niedzielę adwentu (łac.), w tym roku 10 grudnia 2023, Kościół katolicki w Polsce obchodzi  XXIV Dzień modlitwy i pomocy materialnej Kościołowi na Wschodzie.
Towarzyszy mu hasło „Uczestniczę we wspólnocie Kościoła”.

"Zachęcam wszystkich wiernych do udziału w tym wydarzeniu i do ustawicznej modlitwy za naszych braci i siostry, którzy żyją na wschód od polskiej granicy" – mówił bp Artur G. Miziński podczas konferencji prasowej zorganizowanej 30 listopada przed tym Dniem. Uczestniczyli w niej: bp Artur G. Miziński, sekretarz generalny Konferencji Episkopatu Polski, Ks. Leszek Kryża TChr, dyrektor Zespołu Pomocy Kościołowi na Wschodzie przy Konferencji Episkopatu Polski, ks. Rafał Krawczyk, wieloletni duszpasterz w Armenii, Alicja Brzan-Kloś, z Górnośląskiego Oddziału Stowarzyszenia „Wspólnota Polska, S. Wiktoria Andruszczyn CSA, siostra posługująca w Żytomierzu w Ukrainie.

"Czas Adwentu to czas wyjątkowy, najpierw z racji na szczególne treści religijne i bogactwo tradycji z tym okresem związanych, ale także dlatego że wprowadza nas bezpośrednio w Tajemnicę Wcielenia – Słowo stanie się Ciałem i zamieszka między nami! (...) Celem tego dnia jest duchowe i materialne wsparcie Kościoła katolickiego w krajach Europy Wschodniej i Azji Środkowej, czyli na Białorusi, Litwie, Łotwie i Estonii, na Ukrainie, w Mołdawii, Rosji, Armenii, Azerbejdżanie, Gruzji, Kazachstanie oraz w Tadżykistanie, Kirgizji i Uzbekistanie. (...)
Mijający rok w Kościele na Wschodzie jest naznaczony ciągle trwającą wojną na Ukrainie, zbierającą tragiczne żniwo, kolejnym exodusem Ormian z Górskiego Karabachu, niepokojącymi wieściami o kapłanach na Białorusi i trudnymi konsekwencjami wojny, dotykającymi również inne kraje.(...) - z listu ks. Leszka Kryży.

Ks. Kryża wskazuje też na ogromne wyzwanie, jakie stanowi niesienie pomocy mieszkańcom Górskiego Karabachu. To kolejny konflikt, który powoli znika z mediów i świadomości opinii społecznej, a cierpiący tam ludzie bardzo mocno potrzebują wsparcia. W tej chwili Zespół mierzy się z exodusem Ormian z Górskiego Karabachu. Mowa o ok. 150 tys. uchodźców, którzy próbują odnaleźć się na terenie Armenii. Pomoc niesiona jest we współpracy z tamtejszym Kościołem ormiańskokatolickim.
„Miałem okazję znaleźć się w wielu ośrodkach dla uchodźców. Miałem okazję z tymi ludźmi rozmawiać i nigdy nie zapomnę sytuacji, o której wspominała jedna ze starszych pań, mówiąc, że już trzeci raz w życiu wszystko, czego się dorobiła, musiała zostawić i uciekać bez niczego. Dodaje, iż na czwarty raz już nie ma siły. I choćby tutaj, w tym ośrodku miała mieszkać na żelaznej pryczy, już nigdzie się nie ruszy, bo na to już siły nie ma. Ale spotykaliśmy też matki z małymi dziećmi, które uciekały. Oni wszyscy próbują się odnaleźć w nowej rzeczywistości i rozpocząć wszystko od nowa, często bez niczego. I dlatego postanowiliśmy również tamtejszy Kościół wesprzeć w pomaganiu bardzo konkretnie” – mówi ks. Kryża. Wspomina odwiedzimy w ośrodku dla uchodźców, który mieścił się w letnich domkach i trzeba było je dostosować do warunków zimowych. Dzięki pomocy Polaków udało się domki ocieplić i 90 rodzin będzie mogło w nich spokojnie przeżyć zimę. Zespół wspiera też lokalną Caritas w innych projektach: żeby uchodźczy mieli co jeść, mieli się w co ubrać i żeby mieli w domu ciepło. „To jest nasze główne zadanie na najbliższy czas i na najbliższy rok, a szczególnie na ten czas zimowy” – podkreśla ks. Kryża. (z artykułu na stronie Vatican News)

 » "XXIV Dzień modlitwy i pomocy materialnej Kościołowi na Wschodzie - 10.12.2023"
list Ks. Leszka Kryży TChr, dyrektora ZPKnW 
» "Umęczone wspólnoty na Wschodzie wdzięczne za każdą pomoc z Polski"
artykuł na stronie Vatican News


W Papieskim Instytucie Wschodnim (Pontificio Istituto Orientale) w Rzymie w dniach 30.11 – 1.12.2023 r. odbyła się dwudniowa międzynarodowa konferencja poświęcona św. Nersesowi Sznorhali, zatytułowana:
„PEŁNIA ŁASK, PEŁNIA CZŁOWIECZEŃSTWA. Święty Nerses Sznorhali na przełomie błogosławionego tysiąclecia”.

PIO jest wyższą uczelnią katolicką w Rzymie, w której podejmowane są badania naukowe i prowadzona jest edukacja w zakresie studiów nad chrześcijańskim Wschodem.
Rozpoczęcie konferencji nastąpiło rano 30 listopada, podczas którego przemówienie wygłosiła także ambasador Armenii przy Stolicy Apostolskiej, Karen Nazaryan. W konferencji wzięli udział wysocy rangą urzędnicy Stolicy Apostolskiej, naukowcy będący międzynarodowymi ekspertami i autorytetami - armenolodzy z Armenii i innych krajów, profesorowie czołowych światowych uniwersytetów, przedstawiciele duchowieństwa i środowisk akademickich Kościołów ormiańskich.
Konferencja wpisała się w szereg inicjatyw zaplanowanych w związku z obchodami 850. rocznicy śmierci tego Wielkiego Patriarchy. W ramach obchodów zaplanowano także wspólną modlitwę pod przewodnictwem papieża Franciszka z udziałem biskupów obu ormiańskich Kościołów – apostolskiego i katolickiego. Niektóre z wydarzeń musiały zostać odwołane w związku z tragiczną sytuacją, jaka powstała w Górskim Karabachu (Arcachu) po 19 września 2023 r. 
Wspomnijmy, że Watykan także już wcześniej uczcił 850. rocznicę śmierci św. Nersesa, wydając 21 września 2023 r. zadedykowany mu specjalny znaczek pocztowy, co zbiegło się z Dniem Niepodległości Armenii [czytaj TUTAJ].
Św. Nerses Sznorhali pozostawił po sobie bogaty dorobek literacki prozą i wierszem, w tym utwory o charakterze świeckim, pieśni narodowe, patriotyczne, opowieści. Dziełem poezji religijnej jest jego wielka modlitwa „Wyznaję z wiarą” („Հաւատով խոստովանիմ”) – zbiór 24 modlitw przeznaczonych na każdą godzinę dnia. Splatają się tu wątki biblijne, obrzędowe i teologiczne, jest ona od wieków przewodnikiem modlitewnym Narodu Ormiańskiego (zgromadzenie mechitarystów z okazji rocznicy opublikowało 12., zaktualizowane wydanie - więcej TUTAJ). W formie wierszowanej ułożył Historię Armenii, Lament po upadku Edessy, w którym opisał okrucieństwo Turków podczas zdobycia miasta w 1144 roku.
Rozkwit hymnów kanonicznych, jaki nastąpił w XII wieku, również jemu się przypisuje. Napisano o nim, że „wykorzystując istniejące przed nim szarakany, doprowadził je do doskonałości.

(na podstawie Vatican News, sekcja ormiańska)

*

«Շնորհքներու լիութիւն, մարդկայնութեան տիպար...». Սուրբ Ներսէս Շնորհալիին նուիրուած գիտաժողովը
Այսօր` 30 նոյեմբերին Հռոմի Քահանայապետական Արեւելեան ինստիտուտի մէջ բացումը կատարուեցաւ «Շնորհքներու լիութիւն, մարդկութեան լիութիւն. Սուրբ Ներսէս Շնորհալի հազարամեակներու խաչմերուկին» խորագիրով գիտաժողովին։
Հինգշաբթի` 30 Նոյեմբեր 2023ի առաւօտեան Հռոմի Քահանայապետական Արեւելեան ինստիտուտի մէջ, հաստատութեան Ռէկտոր Յիսուսեան միաբանութեան անդամ Հայր Տավիտ Նազարի, Սուրբ Աթոռի մօտ ՀՀ դեսպան Տիար Կարեն Նազարեանի, Քրիստոնեաներու Միութեան Խթանման վերատեսչութեան ներկայացուցիչ Հայր Տեսթեվիլը եւ Արեւելեան Եկեղեցիներու Վերատեսչութեան վերատեսուչ` Կարդինալ Քլաուտիօ Կուճերոթիի ողջոյնի խօսքերով բացումը կատարուեցաւ «Շնորհքներու լիութիւն, մարդկութեան լիութիւն. Սուրբ Ներսէս Շնորհալի հազարամեակներու խաչմերուկին» խորագիրով գիտաժողովին։ (...)
 

» cały artykuł (w j. ormiańskim, Vatican News)

 

Zagrożone są kościoły, klasztory i cmentarze, w sumie ok. 10 tys. chrześcijańskich obiektów ormiańskich.
W dniach 2-3 listopada w Rzymie odbyła się 33. sesja Zgromadzenia Ogólnego ICCROM*, w której uczestniczyły delegacje krajowe ze 137 państw członkowskich oraz obserwatorzy z państw pozaczłonkowskich, organizacji międzyrządowych i instytucji partnerskich.
W sesji uczestniczyli Harutyun Vanyan, przedstawiciel Ministerstwa Nauki, Kultury i Sportu Republiki Armenii oraz dyplomaci z Ambasady RA we Włoszech. Harutyun Vanyan przedstawił problemy ochrony chrześcijańskich zabytków Górskiego Karabachu oraz bieżącą politykę państwa Azerbejdżanu, mającą na celu wyeliminowanie śladów Ormian z Arcachu, niszczenie zabytków, fałszowanie tożsamości. Zagrożone są kościoły, klasztory i cmentarze, w sumie ok. 10 tys. chrześcijańskich obiektów.
W raporcie podkreślono, że ocalenie ogromnego dziedzictwa historycznego i kulturowego Armenii możliwe jest jedynie pod naciskiem międzynarodowych struktur. Zauważono, że taka sama sytuacja miała kiedyś miejsce w Nachiczewanie, gdzie niestety nie udało się uratować ormiańskiego dziedzictwa historycznego i kulturowego.
Przedstawiono konkretne fakty i liczby dotyczące przypadków wandalizmu i niszczenia zabytków już dokonanych przez Azerbejdżan, przywołano uchwały i decyzje przyjęte przez szereg międzynarodowych struktur, których Azerbejdżan - nie szanując prawa i porządku międzynarodowego - nie przestrzega.
Podczas sesji podpisano porozumienie o współpracy w ramach jednego z 4 głównych programów Międzynarodowego ICCROM: „Pierwsza pomoc i stabilizacja” dotyczące dziedzictwa kulturowego w czasach kryzysów, biorąc pod uwagę liczbę zagrożonych ormiańskich zabytków. (na podstawie Vatican News, sekcja ormiańska)
__________________________________________
ICCROM - Międzynarodowe Centrum Badań nad Ochroną i Konserwacją Dziedzictwa Kulturowego (International Center for the Study of the Preserveation and Restoration of Cultural Property). Jest pozarządową międzynarodową organizacją ekspercką, która się zajmuje ochroną dziedzictwa kulturowego. ICCROM jest zarządzane przez Zgromadzenie Ogólne delegatów wszystkich krajów członkowskich. Zostatała utworzona podczas 9. Sesji UNESCO.
*

Հռոմում ICCROM-ի Գլխաւոր ասամբլեայի նստաշրջանում ներկայացուել են ԼՂ պատմամշակութային յուշարձանների պահպանութեան խնդիրները

Նստաշրջանին ԿԳՄՍՆ ներկայացուցիչ Յարութիւն Վանյանը հանդէս է եկել զեկոյցով: Նա ներկայացրել է Լեռնային Ղարաբաղի պատմամշակութային յուշարձանների պահպանութեան խնդիրները և Ադրբեջանի վարած շարունակական պետական քաղաքականութիւնը՝ հայկական հետքը Լեռնային Ղարաբաղից վերացնելու, պատմութեան և մշակոյթի յուշարձաններն աւերելու կամ ինքնութիւնը կեղծելու վերաբերեալ։

Św. Nerses Sznorhali (Wdzięczny), Սուրբ Ներսես Շնորհալի (Ներսես Դ Կլայեցի, Ներսես Երգեցող), znalazł się na liście Rady Wykonawczej Organizacji Narodów Zjednoczonych Agencji ds. Oświaty, Nauki i Kultury (UNESCO) 60. wielkich postaci, które obchodzą ważne rocznice w latach 2022-2023.

Na ostatnim Synodzie Biskupów Ormiańskiego Kościoła Katolickiego, pod przewodnictwem Katolikosa - Patriarchy Rafała Piotra XXI Minassiana, z udziałem 11 biskupów (17-22.08.2022 r.) postanowiono m.in., we współpracy z władzami ormiańskiego Kościoła apostolskiego, by uczcić w 2023 r. 850. rocznicę śmierci św. Nersesa Sznorhali, patriarchy ormiańskiego Kościoła katolickiego, poprzez konferencje, publikacje i uroczystą mszę św. w Rzymie, pod przewodnictwem papieża Franciszka.

Zgromadzenie mechitarystów z tej okazji wydało dzieło poezji religijnej św. Narsesa Sznorhali „Wyznaję z wiarą” („Havatov Khosdovaneem”; „Հաւատով խոստովանիմ”) – zbiór 24 modlitw przeznaczonych na każdą godzinę dnia. Jest to ponowna, zaktualizowana, publikacja tego wielojęzycznego wydania. Pomysł wielojęzycznego tłumaczenia powstał dokładnie 215 lat temu, 21 października 1808 r.

Poprzednio dzieło doczekało się tłumaczenia na ponad 30 języków. Obecne, 12.  wydanie, to tłumaczenie na 50 języków. W wyniku wspólnej pracy możliwe stało się dodanie dwunastu języków i zwiększenie liczby tłumaczeń do pięćdziesięciu, a także dokonanie przeglądu i aktualizacji istniejących.

Prezentacja nowego, poprawionego i rozszerzonego wydania miała miejsce 21 października 2023 r. podczas międzynarodowej konferencji poświęconej św. Patriarsze, która odbyła się w  klasztorze zgromadzenia na wyspie San Lazzaro (Wyspy Świętego Łazarza), koło Wenecji w dniach 19-22 października 2023 r.

Publikacja ta adresowana jest do wszystkich miłujących Boga narodów.

PROGRAM KONFERENCJI

» artykuł w j. ormiańskim        » o św. Nersesie Sznorhali (AWEDIS nr 56, PDF)  


Górski Karabach jako niezależna ormiańska enklawa przestaje istnieć. 1 stycznia wszystkie instytucje tego regionu, który aspirował do suwerenności, lecz nigdy nie został uznany przez wspólnotę międzynarodową, zostaną rozwiązane – ogłosił wczoraj [28.09.202023] przedstawiciel Górskiego Karabachu. Trwa masowa ewakuacja ormiańskiej ludności obawiającej się kolejnego ludobójstwa. Według danych Erewania ze 120 tys. mieszkańców 85 tys. już opuściło swe domy.

 
  List z prośbą o pomoc dla ormiańskiego Kościoła od ks. Michała Bassale, Administratora Apostolskiego Ordynariatu Ormiańskiego Kościoła Katolickiego dla Armenii i Europu Wschodniej 

Ks. Michał Bassalé, Administrator Apostolski Ordynariatu Ormiańskiego Kościoła Katolickiego dla Armenii i Europu Wschodniej udzielił 26 września Radiu Watykańskiemu wywiadu na temat obecnej sytuacji ludności ormiańskiej, uchodźców z Górskiego Karabachu (Arcachu) po jego upadku.  „Ormianie potrzebują pilnego wsparcia, bez pomocy z zewnątrz sami sobie nie poradzą” – mówi ks. Bassalé. Wyznaje, że wielu obawia się, iż zagarnięcie Górskiego Karabachu jest jedynie preludium do ataku Azerbejdżanu na Armenię i kolejnej krwawej wojny.
Wystosował też apel o wsparcie ormiańskiego Kościoła, by mógł on udzielać wszelkiej potrzebnej pomocy przybywającym do Armenii rodzinom, w tym z wielu wiosek katolickich (łącznie ok. 1500 rodzin), dotychczas rozproszonych głównie w 2 rejonach Arcachu.

„Sytuacja uchodźców napływających z Górskiego Karabachu jest ekstremalnie trudna, potrzebują wszystkiego. Przybywają do Armenii bez niczego, liczy się jedynie uratowanie życia, a i to jest bardzo trudne, ponieważ azerskie wojsko na wszelkie możliwe sposoby utrudnia przemieszczanie się ludności ormiańskiej chcąc traktować ją jak zakładnika i kartę przetargową wobec władz Armenii – mówi Radiu Watykańskiemu ks. Bassalé. – W minionych dniach zabitych zostało ponad 200 osób, a drugie tyle jest zaginionych. Do Armenii uciekło już prawie 13 tys. uchodźców. (...)

 » cały artykuł (Vatican News)              » PDF listu Administratora Apostolskiego

 

 Ormiańskie ciężarówki z pomocą humanitarną do Górskiego Karabachu
zatrzymane przez Azerów, 30 lipca 2023 r.  (AFP or licensors)

Katolikos patriarcha ormiańskiego Kościoła katolickiego Rafał Piotr XXI zaapelował do wszystkich, którzy są zaangażowani w ochronę praw człowieka i wszystkich za to odpowiedzialnych, o przełożenie wygłaszanych deklaracji na konkretne działania. „My nie potrzebujemy wyrazów solidarności, tutaj potrzebne są zdecydowane i konkretne kroki” - powiedział Patriarcha. „Światowe mocarstwa są świadkami ludobójstwa XXI wieku i nie robią nic w tej sprawie” - mówi. Upomniał się o cierpiących w Górskim Karabachu, ponawiając swój apel, który również wygłosił przy okazji celebrowania 50-lecia święceń, które przeżywał w Neapolu.

Patriarcha mówi w apelu, że obiecano, że droga pozostanie otwarta, ale wciąż trwa blokada korytarza laczyńskiego, a to jest zbrodnia przeciwko ludzkości. Są tam dzieci, starcy, ludzie chorzy i bezdomni. I nikt nie podejmuje działań w obliczu tej rozpaczliwej sytuacji. Trzeba mieć odwagę alarmować, że trwa nowe ludobójstwo. Słowa te katolikos patriarcha Cylicji dla Ormian katolików przekazał w udzielonym wywiadzie 11 sierpnia 2023 r. agencji informacyjnej Konferencji Episkopatu Włoch. Chciał w nim wyrazić wielki swój ból, że od siedmiu miesięcy Ormianie w Arcachu doświadczają tak nieludzkiej sytuacji.
„Europa, Stany Zjednoczone, Rosja i wszystkie wielkie mocarstwa Świata są świadkami ludobójstwa popełnianego w XXI wieku i nic nie zrobią. W 1915 roku ambasadorowie z całego świata też byli świadkami tego, co się stało, ale nie zrobili nic, aby zapobiec lub powstrzymać ludobójstwo, i dzisiaj powtarza się ta sama sytuacja” – powiedział Patriarcha.

» artykuł w j. ormiańskim (Vatican News)          »  artykuł w j. polskim (Vatican News)

Biskupi Apostolskiego Kościoła Ormiańskiego zwracają uwagę na tragiczną sytuację humanitarną w Górskim Karabachu (Arcachu), który został praktycznie odcięty od świata przez władze Azerbejdżanu. Brak tam podstawowych środków do życia i lekarstw. W najtrudniejszej sytuacji są osoby starsze, kobiety w ciąży i chorzy. W specjalnym komunikacie hierarchowie porównują tę sytuację do „klasycznego ludobójstwa”.
Władze Azerbejdżanu od ponad ośmiu miesięcy blokują nawet dostawy żywności do tego regionu. Chcą w ten sposób zmusić Ormian do uległości i przyjęcia ich władzy oraz zamierzają wchłonąć sporne terytorium. Ofiarą ambicji politycznych padają zwyczajni ludzie. W tej sytuacji biskupi w specjalnym komunikacie apelują o pomoc międzynarodową.
W Górskim Karabachu mieszka ok. 120 tys. osób. Blokada spowodowała ogramy kryzys humanitarny, bo nie dociera ok. 90% żywności, która była sprowadzana w normalnych warunkach z Armenii. Odnotowuje się wysoką śmiertelność niemowląt, a 90% kobiet w ciąży cierpi na anemię. „W warunkach poważnego niedoboru żywności, leków i innych podstawowych potrzeb życiowych w Górnym Karabachu każdego dnia dowiadujemy się o nagłym pogorszeniu stanu zdrowia ludzi, w tym dzieci, kobiet w ciąży i osób chorych, a także o bolesnych przypadkach śmierci – mówi komunikat ormiańskich biskupów. – Wraz z całkowitą blokadą władze Azerbejdżanu kontynuują działania terrorystyczne, które mają na celu wywołanie wśród ludności ciągłego strachu, beznadziei, poczucia niepewności i poczucia konieczności opuszczenia Ojczyzny. Wzywamy cały nasz Święty Kościół, wraz z przedstawicielami struktur narodowo-kościelnych, do opisania niezwykle trudnej sytuacji powstałej w Górnym Karabachu w wyniku trwającej agresji Azerbejdżanu w kręgach państwowych, kościelnych, dyplomatycznych, publicznych i medialnych swoich krajów, w celu osiągnięcia realizacji podstawowych praw naszego narodu Górnym Karabachu i w celu zapewnienia bezpiecznego życia.“ - piszą w apelu. (za: Vatican News)

 

 

Otwarcie sali, w której zmarł Sługa Boży kard. Grzegorz Piotr XV Agadżanian - patriarcha ormiański i prefekt Kongregacji ds. Ewangelizacji Narodów. 

W środę 28 czerwca 2023 r. w Rzymie, w domu generalnym ormiańskiego Zgromadzenia Sióstr Niepokalanego Poczęcia NMP, patriarcha Rafał Piotr XXI Minassian otworzył i poświęcił pomieszczenia, w których mieszkał kard. Grzegorz Piotr XV Agadżanian podczas choroby, a w szczególności salę w której umarł w 1971 r.

Patriarcha po uroczystym błogosławieństwie, wyraził ogromną wdzięczność Bogu za Sługę Bożego. Podziękował zakonnicom, w szczególności matce przełożonej, siostrze Arousiag Sajonian, która zabiegała o utworzenie rekonstrukcji tych pomieszczeń, pragnąc w ten sposób oddać hołd patriarsze Grzegorzowi Piotrowi XV.

W sali, w której zmarł, upamiętnione zostało jego odejście, eksponowane są relikwie II stopnia. Zakonnice zadbały o zachowanie jego rzeczy osobistych, takich jak kapelusz kardynalski (galero), piuski (zucchetto), stuła i sutanna, zapięcie płaszcza, a także pończochy kardynalskie. Relikwie te zostały wyeksponowane w pomieszczeniach, udostępnionym wiernym. Stół po lewej stronie przedstawiał mały ołtarz służący modlitwie w ostatnich chwilach życia kard. Agadżaniana. Znajduje się na nim kielich i fragment koszuli, w której umarł.

Podczas błogosławieństwa nowych sal obecny był arcybiskup Aleppo Bedros Miriatian, wspólnota Papieskiego Kolegium Ormiańskiego w Rzymie i zakonnice ormiańskie.

» o nowej książce poświęconej kard. Agadżanianowi (w j. ormiańśkim, Vatican News)

  

   

   

 

W tym roku 24 czerwca przypada jeden z trzech dni w roku, gdy w liturgii ormiańskiej wspominany jest św. Grzegorz Oświeciciel – święto odnalezienia Jego relikwii. W związku z tą datą zorganizowano w Neapolu uroczystość jubileuszu z okazji 50. rocznicy święceń kapłańskich katolikosa-patriarchy Cylicji dla Ormian katolików Rafała Piotra XXI Minassiana.

Neapol jest ważnym ośrodkiem kultu relikwii św. Grzegorza. Z okazji 1700-lecia chrztu Armenii, papież Jan Paweł II przekazał Kościołom ormiańskim relikwie św. Grzegorza Oświeciciela: katolikosowi Gareginowi II – zwierzchnikowi ormiańskiego Kościoła apostolskiego podczas jego wizyty w Rzymie i ormiańskokatolickiemu patriarsze Cylicji Nersesowi Piotrowi XIX (fragment czaszki - relikwię przechowywaną dotąd w Neapolu).

Z okazji 50. rocznicy święceń kapłańskich Jego Świątobliwości katolikosa-patriarchy Cylicji dla Ormian katolików Rafała Piotra XXI Minassiana odbędą się w dniach od piątku 23 do niedzieli 25 czerwca 2023 r. w  Neapolu uroczystości religijne, liturgiczne i kulturalne w kościele św. Grzegorza Oświeciciela.

Program uroczystości obejmuje:

W piątek, 23 czerwca 2023, godz. 18.00: wykład o św. Nersesie Sznorhali (1102 - 1173), a następnie śpiew hymnów i recytacja modlitw napisanych przez św. Nersesa;

W sobotę 24 czerwca 2023, 9.30: liturgia godzin w obrządku ormiańskim; przewidziana jest też specjalna pielgrzymka do Neapolu i różne uroczystości w obecności i z udziałem Patriarchy.
O godz. 11.00 katolikos-patriarcha przedstawi sytuację chrześcijan i katolickiego Kościoła ormiańskiego, wyzwania, jakie stoją przed nimi na Bliskim Wschodzie i na Kaukazie.
W sobotę po południu zaplanowano powitanie i braterskie przesłanie dla arcybiskupa Neapolu Domenico Battaglia. Następnie zostanie odprawiona Boska Liturgia, celebrowana przez Patriarchę Rafała Piotra XXI Minassiana z udziałem, biskupa pomocniczego Archidiecezji Neapolu.

Uroczystości zakończy msza św. w obrządku ormiańskim w niedzielę 25 czerwca o godz. 9.30 w kościele św. Grzegorza Oświeciciela w Neapolu.

» artykuł w j. ormiańskim (Vatican News)

  
W Papieskim Kolegium Ormiańskim (Pontificio collegio armeno) w Rzymie przechowywana jest spuścizna i księgozbiór ks. dr. Grzegorza Petrowicza (1916-2004) – polskiego Ormianina, badacza dziejów Kościoła ormiańskiego. Zbiory znajdują się w mieszkaniu duchownego, w którym aktualnie umieszczono muzeum poświęcone pamięci kard. Grzegorza Piotra Agadżaniana (1895-1971) – patriarchy Kościoła ormiańskokatolickiego, którego proces beatyfikacyjny jest w toku. Petrowicz urodził się na dawnych Kresach Wschodnich, w 1931 roku rozpoczął formację w Papieskim Kolegium Ormiańskim w Rzymie, studiował filozofię i teologię na Uniwersytecie Gregoriańskim oraz historię Kościoła ormiańskiego w Papieskim Instytucje Wschodnim. W 1948 roku obronił doktorat. W kolegium spędził ponad siedemdziesiąt lat pozostając aktywnym badaczem i wykładowcą Papieskiego Instytutu Wschodniego.
Wspomniane archiwum składa się w większości w materiałów zebranych na potrzeby pracy naukowej. Są to wypisy źródłowe z archiwów watykańskich i lwowskich, notatki, fiszki, manuskrypty rozpraw naukowych. Część z nich została wykorzystana do pisania trzyczęściowej monografii o dziejach Kościoła ormiańskiego w Polsce: L’unione degli Armeni di Polonia con la Santa Sede 1626-1686 (Roma 1950), La Chiesa armena in Polonia, parte prima: 1350-1624 (Roma 1971) oraz La Chiesa armena in Polonia e nei paesi limitrofi, parte terza: 1686-1954 (Roma 1988). Pozostałe zgromadzone źródła posłużyć miały do napisania kolejnych prac, których uczony nie zdążył ukończyć. Na uwagę zasługuje także jego korespondencja. Nadawcami listów są w większości Ormianie polscy, znajomi adresata, duchowni ormiańscy oraz uczeni podejmujący problematykę ormiańską.
Do naszych czasów zachował się również księgozbiór uczonego liczący kilkaset woluminów. Jest tam wiele cennych wydawnictw z szeroko pojętej problematyki ormiańskiej, zwłaszcza dziejów Kościoła ormiańskiego i Ormian w Polsce.
Wspomniane materiały archiwalne zostaną wykorzystane do biografii ks. Grzegorza Petrowicza, którą przygotowuje Tomasz Krzyżowski.
 (za: armenopolonia.pl) 

 

W Bejrucie (Liban), w WIELKI PIĄTEK, w kościele Świętego Zbawiciela katolikos – patriarcha Rafał Piotr XXI przewodniczył wieczornemu nabożeństwu wielkopiątkowemu oraz ceremonii ukrzyżowania i pogrzebu Chrystusa. Wzięli w niej udział księża, przedstawiciele ambasady, a także bardzo wielu wiernych. Po odczytaniu Ewangelii, Patriarcha wygłosił homilię.

Rozważał w niej, w jakiej intencji wierni przyszli dziś na celebrację pamiątki Ukrzyżowania Chrystusa – czy po to, by przez krótki czas być świadkami wielkiego dramatu, czy też z ciekawości uczestniczenia w ukrzyżowaniu i śmierci Pana?
Nawiązał do przeszłości, gdy wielkie tłumy, z głośnymi okrzykami, zgromadzone wokół krzyża, obserwowały drogę dobrego człowieka niosącego ciężar krzyża na Kalwarię. Tłumy podążały za Nim, za Tym, który pomagał swemu ludowi i obdarzał go nieskończoną miłością, aż poświęcił życie dla zbawienia ich dusz. Ale szli z nim na Golgotę, a ich serca przepełniała nienawiść i gniew. Towarzyszyli Mu aż do końca, by być światkami Jego śmierci.
Patriarcha dalej mówił – jaka to zdrada, co za niewdzięczność ludzi, którzy z Nim jedli i pili, byli przez Niego uzdrawiani, byli świadkami cudów Boga wcielonego. Zdrada i oszustwo Tego, który poświęcił swoje życie, aby cała ludzkość mogła zostać wybawiona z niewoli szatana. Mówił, że to nieludzkie zachowanie powtarza się, niestety, i w naszych czasach. W naszym życiu osobistym, społecznym i narodowym, a nawet na arenie międzynarodowej.
Nie rozumiemy zasięgu i znaczenia Bożej miłości. Zamiast współistnienia i wzajemnej miłości z łaski Niebios, depczemy się nawzajem i sprzedajemy nasze ojczyzny i narody za mniej niż trzydzieści srebrników.
Dalej patriarcha Rafał Piotr XXI zastanawiał się, czy jesteśmy w ogóle świadomi tego, jak się krzywdzimy zarówno jako przyjaciele, jak i jako naród. Dlaczego walczymy ze sobą, skoro znamy prawdę, że jesteśmy tylko przechodniami na tym świecie. Że zbłądziliśmy i zgrzeszyliśmy zapierając się Pana, popełniliśmy grzechy ciężkie, nie słuchaliśmy Bożych przykazań i nie czyniliśmy tego, co nam Jezus nakazał.

Na koniec modlił się:

„Zwracam się do Ciebie, Panie, ze skruszonym sercem i duszą, i proszę o przebaczenie, tak jak przebaczyłeś w swoim miłosierdziu Piotrowi, który wspomniał na to, co mu powiedziałeś i gorzko zapłakał z powodu zdrady i zaparcia się swego Pana. Obyśmy tak samo opłakiwali nasze grzechy i powrócili do naszego Zbawiciela z czystym sercem i duszą, odnowieni Jego łaską i światłem. Przyjdźmy wszyscy, aby oddać cześć i chwałę Ukrzyżowanemu Zbawicielowi”.

 

zdjęcia i nagranie: FB Parafii świętego Zbawiciela (Paroisse Saint Sauveur), Bejrut, 

» artykuł w j. ormiańskim, homilia Katolikosa (Vatican News)


18 stycznia 2023 r, rozpoczyna się w całym Kościele Tydzień Modlitw o Jedność Chrześcijan. Będzie przebiegał od 18 do 25 stycznia pod hasłem: „Czyńcie dobro; szukajcie sprawiedliwości” (por. Iz 1,17).
(por. Iz 1,17: Zaprawiajcie się w dobrem! Troszczcie się o sprawiedliwość, wspomagajcie uciśnionego, oddajcie słuszność sierocie, w obronie wdowy stawajcie!).
Od 1975 r. co roku materiały na kolejne obchody Tygodnia Ekumenicznego przygotowywane są przez grupy chrześcijan z poszczególnych krajów i kontynentów. Tym razem materiały do ekumenicznych modlitw przygotowała Rada Kościołów Minnesoty w Stanach Zjednoczonych.
Tydzień Modlitw o Jedność Chrześcijan odbywa się co roku między 18 a 25 stycznia. Termin ten został zaproponowany w 1908 r. przez pioniera ruchu ekumenicznego, Paula Wattsona z USA. Co roku między dawnym świętem katedry św. Piotra a świętem nawrócenia św. Pawła, chrześcijanie różnych wyznań spotykają się na całym świecie na ekumenicznych nabożeństwach, modlitwach, konferencjach, koncertach i innych spotkaniach. W niektórych miejscach inicjatyw jest tak dużo, że Tydzień Modlitw – wbrew swej nazwie – trwa kilka tygodni, a nawet miesiąc. Zwyczajem przyjętym na nabożeństwach w ramach Tygodnia Modlitw jest gościnna wymiana kaznodziei – w kościele danego wyznania kazanie wygłasza duchowny innej denominacji.
Co roku na Tydzień Modlitw o Jedność Chrześcijan przygotowywane są materiały z tekstami biblijnymi, rozważaniami, modlitwami, propozycjami liturgii nabożeństw itp. Od 1966 r. materiały te razem przygotowują Komisja „Wiara i Ustrój” Światowej Rady Kościołów oraz Papieska Rada (wcześniej Sekretariat) ds. Popierania Jedności Chrześcijan.

Tematy poszczególnych dni ekumenicznej oktawy w tym roku są następujące:

1: Uczcie się postępować dobrze;
2: Gdy sprawiedliwości stanie się zadość…

3: Czyńcie sprawiedliwość, miłujcie życzliwość i bądźcie pokorni wobec Boga;
4: Oto łzy znękanych

5: Śpiewając pieśń Pana na obcej ziemi;
6: Co uczyniliście jednemu z tych braci Moich najmniejszych, Mnie uczyniliście

7: „To, co jest teraz, nie musi takim pozostać”;
8: Sprawiedliwość, która przywraca wspólnotę

W niedzielę 15 stycznia 2023 r. o godzinie 18.00 w katedrze grekokatolickiej św. Jerzego w Bejrucie odbyła się inauguracja Tygodnia Modlitwy o jedność chrześcijan związku Kościołów Libanu (zdjęcie powyżej). Katolikos patriarcha Cylicji dla Ormian katolików Rafał Piotr XXI Minassian, uczestniczył w modlitwie otwierającej Tydzień Modlitwy, wygłosił przemówienie.