4 lutego 2018, to dzień kolejnego spotkania wiernych ormiańskokatolickiej parafii Centralnej. Mszę św. sprawował jak zwykle ks. prof. Józef Naumowicz. W swoim przesłaniu do wiernych ksiądz mówił o bogactwie liturgii ormiańskiej, przywoływał różnice z obrządkiem łacińskim.
Liturgia łacińska kładzie nacisk na "ucztę z Jezusem" - wspólnota przy wspólnym stole. Kapłan podczas odprawiania mszy św. jest zwrócony przodem do wiernych. W liturgii ormiańskiej akcent jest położony na „świętą ofiarę”, kapłan zwrócony jest do Chrystusa, stoi przed ołtarzem tyłem do wiernych. W każdym jednak wypadku jest to i uczta i ofiara przed obliczem Chrystusa.
Ks. Naumowicz mówił o umiejętności skupienia się w trakcie mszy świętej, co nie zawsze się udaje, jednak należy próbować. Dla Ormian polskich, którzy są rozproszeni, ważne jest uczestnictwo w liturgii, ważne są spotkania, obrządek podtrzymujący jedność środowiska, jest on bogactwem kościoła ormiańkiego
Ksiądz wspomniał też św. Sarkisa, który tragicznie zginął wraz ze swym synem w Persji. Wspomnienie tego świętego w tym roku przypadało 27 stycznia. Jest to dzień błogosławieństwa młodzieży. Św. Sarkis w Armenii jest odpowiednikiem naszego św. Walentego, jest czczony jako patron młodzieży i zakochanych.
Ksiądz przypomniał o zbliżającym się Wielkim Poście, o najbliższych mszach, które będą sprawowane za zasłoniętą zasłoną, z mniejszą ilością śpiewów, brakiem kadzidła. Kiedy to ksiądz wychodzi spoza zasłony do wiernych z ewangelią, słowem bożym i komunią św. Apelował, aby każdy starał się przyciągnąć do kościoła swoich bliskich, bo Ormian jest w koło bardzo wielu i powinniśmy się jednoczyć poprzez uczestnictwo w liturgii.
Na zakończenie mszy św., ks. Józef Naumowicz otrzymał pamiątkową publikację, która była wręczana na poprzedniej mszy w kościele św. Jacka, m.in. ks. Kazimierzowi Kardynałowi Nyczowi. Teraz w gronie najbliższych parafian można było powiedzieć, że tę pamiątkę poświęcenia repliki ormiańskiego epitafium, wręczamy osobie dla naszej wspólnoty najważniejszej, dziękując za wszelką pomoc i duchową opiekę.
tekst i zdjęcie: Maria Ohanowicz-Tarasiuk
Od X w. pojawia się obrzęd poświęcenia świec, odbywają się uroczyste procesje ze świecami.
Zgodnie z tradycją uroczystości rozpoczynają się wieczorem 1 lutego. Śpiewany jest przepiękny hymn Exsultet (od pierwszego słowa hymnu, z łacińskiego "Ex saltare", co znaczy "skakać z radości"), czytane fragmenty Księgi Kapłańskiej i Księgi Przysłów, proroctwa apostoła Pawła z listu do Galatów (Ga 3: 24-29), fragment Ewangelii wg św. Łukasza (Łk 2: 22-39).
w GLIWICACH, WROCŁAWIU, KRAKOWIE I WARSZAWIE
 |
♦ 6 stycznia, godz. 11.00 w Gliwicach
msza św. ormiańskokatolicka
kościół ormiański Trójcy Świętej, ul. Mikołowska 2
(ks. prof. Józef Naumowicz)
♦ 6 stycznia, godz. 16.00 we Wrocławiu
msza św. ormiańskokatolicka
kościół Bożego Ciała, ul. Bożego Ciała 1 (wejście od ul. Świdnickiej)
(ks. prof. Józef Naumowicz; zaproszenie obok)
♦ 6 stycznia, godz. 18.30 w Krakowie
msza św. w obrządku łacińskim
w kościele Miłosierdzia Bożego przy ul. Smoleńsk
(ks. Mirosław Cichoń; tu zaproszenie)
♦ 7 stycznia, godz. 11.00 w Warszawie
msza św. ormiańskokatolicka
kaplica kościoła Matki Bożej Jerozolimskiej, ul. Łazienkowska 14
(ks. prof. Józef Naumowicz; tu zaproszenie)
» harmonogram Mszy św. dla Parafii Centralnej
» harmonogram Mszy św. dla Parafii Południowej
» harmonogram Mszy św. ogólnopolski
Msza św. ormiańskokatolicka w Warszawie
w niedzielę (niedziela przedpostna)
4 lutego 2018 r., godz. 11.00
w kaplicy Matki Bożej, przy ul. Łazienkowskiej 14.
♦ 11 lutego zaczyna się ormiańska Czterdziestnica czyli Wielki Post
Niedziela Dobraego Życia - BUN BARAKENTAN (przyp. red.)
♦ Plan kolejnych mszy św. ormiańskokatolickich w Warszawie (w kaplicy Matki Bożej przy ul. Łazienkowskiej 14, godz. 11.00):
18 lutego - 2. niedz. Wielkiego Postu
4 i 18 marca - 4. i 6. niedziela Wielkiego Postu
2 kwietnia - poniedziałek Wielkanocny – or mereloc czyli omiański dzień modlitw za zmarłych
22 kwietnia - 4. niedziela Wielkanocy; msza św. ku czci męczenników ormiańskich, dla upamiętnienia ofiar ludobójstwa Ormian
6 i 20 maja - 7. niedziela Wielkanocy i Pięćdziesiątnica - Zesłanie Ducha Świętego
3 i 17 czerwca - 2. i 4. niedziela po Zesłaniu Ducha Świętego
duszpasterz Ormiańskokatolickiej Parafii Centralnej
pw. św. Grzegorza z Nareku
Święto św. Sarkisa – Surp Sarkis (pol. św. Sergiusza) to dzień błogosławieństwa młodzieży.
Jest świętem ruchomym, w tym roku – wg ormiańskokatolicjkiego kalendarza liturgicznego – przypada 27 stycznia.
Św. Sarkis jest uznawany za patrona zakochanych.
♥ o św. Sarkisie w j. polskim
♥ o św. Sarkisie w j. ormiańskim
(Սուրբ Սարգսի տոնի մասին)
| ARMENIA |
(Գիւմրիի Առաջնորդանիստ եկեղեցում կիրակնօրեայ Սուրբ Պատարագը նուիրուեց Հրանտ Դինքի յիշատակին)
W niedzielę 21 stycznia 2018 r. w katolickiej katedrze pw. Świetych Męczenników w Giumri została odprawiona msza św. w rocznicę męczeństwa Hranta Dinka, ormiańskiego dziennikarza mieszkającego w Turcji, zamordowanego 11 lat temu strzałami w głowę w Stambule. Jego dzieło kontunuują następcy, w tym syn.
Hrant Dink (orm. Հրանդ Տինք), urodził się 15 września 1954 w Malatyi, zmarł 19 stycznia 2007 w Stambule – dziennikarz i publicysta, turecki Ormianin, założyciel i wydawca od 1996 r. tygodnika Agos (ukazywał się w dwóch językach: tureckim i ormiańskim), współpracował z dziennikami Bugun i Zaman. W 2006 roku otrzymał nagrodę międzynarodowego PEN Clubu „Oxfam Novib/PEN Award for Freedom of Expression”.
Pisał na temat ludobójstwa Ormian, a za swoje poglądy był sądzony i został skazany na mocy artykułu 301 tureckiego kodeksu karnego za obrazę tureckiej tożsamości narodowej. Wielokrotnie otrzymywał pogróżki ze strony tureckich nacjonalistów. Został zastrzelony przed siedzibą swojej gazety przez siedemnastoletniego tureckiego nacjonalistę.
źódło: armenianchurchco.com,
wikipedia.org, armeniapedia.org
Msza św. i poświęcenie epitafium w warszawskim kościele pw. św. Jacka.
| PARAFIA CENTRALNA |
Msza św., która odbyła się w niedzielę 21 stycznia, miała wyjątkową oprawę i miejsce. Parafianie i zaproszeni goście zebrali się na liturgię w kościele św. Jacka, przy ul. Freta. Okazja była specjalna, ponieważ podczas tej mszy J.E. ks. Kazimierz Kardynał Nycz miał poświęcić replikę ormiańskiego epitafium, które staraniem Fundacji Kultury i Dziedzictwa Ormian Polskich zostało odtworzone.
» "Unikatowe epitafium ormiańskie w warszawskim kościele pw. św. Jacka."
artykuł - wPolityce.pl
Najbliższa msza św. ormiańskokatolicka w Warszawie
21 stycznia, godz. 14.00,
u oo. Dominikanów, w kościele św. Jacka, ul Freta 10
celebrans: ks. prof. Józef Naumowicz.
Po mszy św. nastapi poświęcenie repliki XVII-wiecznego ormiańskiego epitafium, którego dokona
ordynariusz wiernych obrządku ormiańskokatolickiego w Polsce
Jego Eminencja ks. Kazimierz Kardynał Nycz.
Na uroczystość zapraszają: Proboszcz Parafii Centralnej pod wezwaniem św. Grzegorza z Nareku
i Fundacja Kultury i Dziedzictwa Ormian Polskich
» harmonogram Mszy św. dla Parafii Centralnej
» ogólnopolski harmonogram Mszy św.
 |
|
Herb zakonu |
 |
|
Portret Mechitara z Sebasty, Muzeum oo. mechitarystów w Wiedniu. |
Bogdan St. Kasprowicz
» cały artykuł (Awedis 33, zima 2017)
W dniach 6 i 7 stycznia z okazji Święta Astwacahajnutjun - Objawienia i Chrztu Pańskiego - w czterech miastach naszych parafii zostałyzostały odprawione uroczyste msze św. z obrzędem święcenia wody. Trzy z nich były sprawowane w obrządku ormiańskokatolickim (w Krakowie - w łacińskim). Poniżej - fotografie, krótkie relacje z tych świątecznych liturgii.
Abp Rafael Minassian, wraz z ks. Petrosem Yesayanem odprawił uroczystą mszę św. w ormiańskokatolickiej parafii w Moskwie.
Ks. Karnik Howsepian sprawował Boską Liturgię w miejscowości Panik (prowincja Szirak) w Armenii.
 |
 |
 |
 |
|
PARAFIA POŁUDNIOWA GLIWICE, 6 I 2018 |
PARAFIA POŁUDNIOWA KRAKÓW, 6 I 2018 |
PARAFIA POŁUDNIOWA WROCŁAW, 6 I 2018 |
PARAFIA CENTRALNA |
 |
 |
|
ARMENIA PANIK, 6 I 2018 |
ROSJA MOSKWA, 6 I 2018 |
‘Defunctus adhoc loquitur’. The monument to Archbishop Isaak Isakowicz in the Armenian Cathedral in Lvov (‘Defunctus adhoc loquitur’. Pomnik abpa Izaaka Isakowicza w katedrze ormiańskiej we Lwowie) - pod takim tytułem ukazał się artykuł dr Joanny Wolańskiej w prestiżowym angielskim czasopismie naukowym "Church Monuments. The Journal of the Church Monuments Society" nr 31 z 2016 r. Artykuł uzyskał drugie miejsce w konkursie "Essay Prize 2016".Naścienny pomnik arcybiskupa Isakowicza (1824-1901) jest jednym z trzech ocalałych pomników figuratywnych w średniowiecznej katedrze lwowskiej i został wzniesiony w 1905 roku, w czasie, gdy zarówno ormiańska katedra, jak i ormiańska społeczność miasta ulegały poważnym przekształceniom przy zmianie kształtu kościoła i ponownym zdefiniowaniu ormiańskiej tożsamości (ta pierwsza jest środkiem do osiągnięcia tego drugiego). Twierdzi się, że pomnik można rozumieć zarówno jako środek tej transformacji, jak i jako świadectwo samoświadomości Ormian Lwowa w odniesieniu do ich historii i kultury na początku XX wieku. Co więcej, niezrównana jakość dzieła sprawiła, że stało się ono atrakcyjnym i przekonującym narzędziem w kampanii na rzecz rearmenizacji katedry i pierwszego "prawdziwie ormiańskiego" elementu we wnętrzu kościoła. Niemal wyczuwalna obecność pierwszego obrońcy ormiańskiego obrządku, ukazana w niszy ozdobionej ormiańskim ornamentem, legitymizowała wysiłki mające na celu pozbawienie ścian katedry ich barokowego wystroju, ukazując ich oryginalną (tj. ormiańską) dekorację wykutą w kamieniu. Poza ideologicznym przesłaniem, które nosi, pomnik jest wykwintnym dziełem sztuki, prawdopodobnie najlepszą rzeźbą portretową lwowskiego artysty Juliusza Bełtowskiego, porównywalną z najlepszymi przykładami popiersi Berniniego.
za stroną Fundacji Kultury i Dziedzictwa Ormian Polskich
www.dziedzictwo.ormianie.pl
Տօն Աստուածայայտնութեան - Ton Astwacachajtnutjan
Bóg objawiał się i objawia się w różnoraki sposób. W to święto wspominamy i czcimy objawienie Boga, jakie dokonało się przez:
► narodzenie Jezusa w Betlejem; Słowo zamieszkało wśród nas, by pozwolić nam poznać Boga;
► przybycie pogańskich mędrców ze Wschodu do Betlejem; ten pokłon „Trzech Króli” wskazuje, że Bóg objawia się nie tylko Narodowi Wybranemu, ale całemu światu;
► chrzest Jezusa w Jordanie. Zarówno głos Ojca z nieba, jak też zstąpienie Ducha Świętego na Jezusa w postaci widzialnej, jakby gołębicy, objawiają, kim jest Jezus; to także objawienie, że Bój jest jeden, ale w trzech Osobach (Ojciec, Syn Boży i Duch Święty)
W to święto na koniec liturgii błogosławi się wodę, podczas której odmawia się m.in. Modlitwę św. Bazylego.
Oto jej fragment:
Dziś Syn Boży wchodzi do rzeki Jordan. Wchodząc do niej , oczyszcza wodę i oświeca ludzkość tak, by była ona oczyszczona przez wodę i otrzymała życie w duchu.
Dziś Trójjedyny Boga nam objawił się na ziemi i cały świat jest pełen Jego chwały. Ojciec świadczy z nieba, mówiąc: "To jest mój Syn umiłowany, w którym mam upodobanie". I Święty Duch zstępuje na niego w postaci gołębicy.
A teraz, Panie, przyjdź do nas przez tego Ducha Świętego, błogosław tę wody, że mogła ona czynić domy szczęśliwymi, leczyć chorych, zbawiać dusze, jak też ciała, i była służyła do spełnienia wszystkich potrzeb. Bo Ty Boże jesteś pełen miłosierdzia, jesteś Bogiem, który miłuje ludzkość. Niech wszyscy, którzy ulegają złu, odwrócą się od niego.
Pozwól nam wzywać Twego wielkiego, uwielbionego i wspaniałego imienia, Panie, i Tobie niech będzie uwielbienie i chwała, Ojcu i Synowi i Duchowi Świętemu, teraz i zawsze i na wieki wieków. Amen
ks. prof. Józef Naumowicz;
Daty i opis zestawionych tu najważniejszych świąt obchodzonych w obrządku ormiańskim podane są za kalendarzem liturgicznym Ormiańskiego Kościoła Katolickiego na rok 2018, opracowanym w siedzibie Patriarchatu tego Kościoła w Libanie, a opublikowanym we wrześniu 2017 roku.
Większość świąt w ormiańskim kalendarzu, to święta u nas określane jako „ruchome”, czyli nie są związane na stałe z konkretną datą, w kolejnych latach zmieniają swoje umiejscowienie.
Zdarza się, że niektóre ze świąt obchodzone są w obrządku ormiańskim w tym samym dniu, co w łacińskim (co zaznaczono dodając adnotację: orm., łac.).
Pięć głównych w tym kalendarzu świąt, to: Święto Objawienia i Chrztu Pańskiego, Wielkanoc, Przemienienie Pańskie, Wniebowzięcie NMP, Podwyższenie Krzyża Świętego. Dla tego też następuje po nich Dzień Zaduszny (Or Mereloc, Օր Մեռելոց).
| ARMENIA |
23 grudnia u ormiańskich sióstr w Giumri miało miejsce uroczyste wydarzenie.
Wystawiono piękny spektakl teatralny poświęcony Bożemu Narodzeniu w wykonaniu dzieci i młodzieży. Towarzyszył mu chór pod dyrekcją Roberta Mlkeyana. Reżyserem spektaklu była Nary Santoian, aktorka teatralna.
♦
24 grudnia w różnych ormiańskich wspólnotach katolickich odprawiano Boską Liturgię Bożego Narodzenia. W Giumri w katedrze Świętych Męczenników mszę św. odprawił ks. Mashtots Rev. Zahterian. Po mszy św. odbyła się loteria na cele dobroczynne. Dzięki wpływom z loterii młodzież przygotuje i rozdzieli do końca roku 20 paczek żywnościowych dla bezdomnych.
Boże Narodzenie 25 grudnia w obrządku ormiańskokatolickim
Kościół ormiańskokatolicki w sposób wyjątkowy czci narodzenie Jezusa. Czyni to, zgodnie z tradycją rzymską, 25 grudnia, w święto Bożego Narodzenia. Ale także w święto Objawienia Bożego 6 stycznia, które zasadniczo skupia się na tajemnicy chrztu Chrystusa w Jordanie, ale także na objawieniu Boga, jakie dokonało się najpierw w narodzeniu Jezusa i w pokłonie mędrców ze Wschodu, a potem we chrzcie Jezusa i pierwszym cudzie, jakiego dokonał On w Kanie Galilejskiej.
Ze względu na ważność święta Objawienia Bożego, Kościół ormiańskokatolicki, chociaż obchodzi Boże Narodzenie 25 grudnia, zarazem dalej przygotowuje się do święta Objawienia 6 stycznia, stąd niedziele przypadające w tym roku 24 i 31 grudnia w obrządku ormiańskim to są 6. i 7. niedziele pięćdziesięciodniowego „adwentu” przed Objawieniem Bożym (Կիրակի Յիսնակաց).
Jako komentarz do bożonarodzeniowej Ewangelii warto przeczytać fragmenty jednego z dzieł ks. arcybpa Józefa Teodorowicza pt. Od Betlejem do Nazaretu (książka opublikowana w 1932 roku, ukazała się także w przekładzie niemieckim w Karlsruhe pt.Von Betlehem nach Nazareth, był przygotowany także już jej przekład francuski). Poniżej zostały zamieszczone fragmenty oryginalne tego dzieła, chociaż niektóre zostały streszczone lub uwspółcześnione pod względem językowym.
Warto bowiem przypomnieć wielkiego ormiańskokatolickiego arcybiskupa lwowskiego Józefa Teodorowicza, gdy zaczynamy przygotowanie do obchodów 80-lecia jego śmierci (zmarł 4 grudnia 1938 roku) i setnej rocznicy wygłoszenia przez niego „Kazania sejmowego" na rozpoczęcie obrad Sejmu Ustawodawczego (katedra Św. Jana w Warszawie, 9 lutego 1919).
» Ewangelia wg św. Łukasza (2, 1-7)
» abp Józef Teodorowicz - Od Betlejem do Nazaretu
(fragmenty, wybór, opracowanie: ks. prof. Józef Naumowicz)
|
Z okazji Świąt Bożego Narodzenia Redakcja |
Ks. Tadeusz Isakowicz-Zaleski zakończył pracę jako proboszcz ormiańskokatolickiej parafii z siedzibą w Gliwicach.(...)
W dekrecie zwalniającym z funkcji proboszcza kardynał [Kazimierz Nycz] napisał: „Pragnę z serca podziękować Księdzu za cały trud związany z wypełnianiem zadań proboszczowskich. Mam nadzieję, że w miarę możliwości będzie Ksiądz nadal służył środowisku Ormian w Polsce”.
licząc zarazem na dalsze zaangażowanie ks. Tadeusza Isakowicza-Zaleskiego w sprawy ormiańskie i duszpasterstwo ormiańskokatolickie w Polsce.
Dzisiejszą mszę św. w parafii p.w. Grzegorza z Nareku w Warszawie, sprawował ks. prof. Józef Naumowicz w towarzystwie ks. Piotra Wierzbickiego - opiekuna ormiańskich alumnów studiujących w Urlach. W swoim kazaniu ksiądz Naumowicz przytoczył opowieść o biblijnej Ewie, która odwiedziła nowo narodzonego Pana Jezusa w Grocie Narodzenia. Nawiązał również do treści dzisiejszej ewangelii wg św. Łukasza o sile wiary w dobro, przebaczanie i żal za wyrządzone zło. Ksiądz na koniec mszy przypomniał o naszym następnym spotkaniu 7 stycznia.
P
o mszy jak zwykle spotkaliśmy się przy słodyczach, kawie i herbacie a zgromadzeni parafianie obdarowani zostali nowym kalendarzem Fundacji Kultury i Dziedzictwa Ormian Polskich.
Wspomnienie św. Jakuba z Nisibis - Ս. Յակոբ Մծբնա Հայրապետի
|
Kim jesteśmy?
|
|
|---|---|
Jesteśmy Katolickim Kościołem Wschodnim, pełnoprawnym członem Kościoła Katolickiego, uznającym władzę i autorytet Biskupa Rzymu. Wyróżnia nas starożytny obrządek ormiański.
|
|
Obrządek ormiański
|
|
|---|---|
Obrządek ormiański wywodzi się z Armenii, z tradycji św. Bazylego. Uformowany przez św. Grzegorza Oświeciciela. Charakterystycznym wyróżnikiem jest język liturgiczny - grabar czyli język staroormiański.
|