Հայ Կաթողիկէ Եկեղեցին Լեհաստանում

Zachęcam, byśmy 24 kwietnia w sposób szczególny uczcili Dzień Pamięci o Ludobójstwie Ormian.

Nie możemy, jak co roku, gromadzić się przy chaczkarach w różnych ośrodkach w Polsce (Kraków, Wrocław, Gdańsk, Warszawa, itd.), by wspólnie się  modlić, złożyć kwiaty, oddać hołd ofiarom.

Nie możemy przejść ulicami miast z transparentami i flagami ormiańskimi w marszach pamięci, by nieustannie przypominać o tej tragedii. Możemy jednak tę pamięć kultywować indywidualnie czy w rodzinach. Możemy także się modlić za ofiary tej rzezi, o pokój, ale także modlić się za wstawiennictwem męczenników ormiańskich.

Chcę przypomnieć, że mamy świętych męczenników ormiańskich z czasów Ludobójstwa: 

• w 2001 r. został beatyfikowany w Watykanie przez Jana Pawła II Ignacy Maloyan [TUTAJ biogram - red.] ormiańskokatolicki arcybiskup Mardin w Turcji, który zginął śmiercią męczeńską. Uwięziony i straszliwie torturowany nie zgodził się przejść na islam. Przed rozstrzelaniem 11 czerwca 1915 r. odrzucił propozycję ocalenia życia za cenę wyrzeknięcia się swej wiary. 

• w sierpniu 2015 został beatyfikowany Flawian Michał Melki, syryjskokatolicki biskup zamordowany w czasie ludobójstwa Ormian i Asyryjczyków 29 sierpnia 1915 za odmowę przejścia na islam. Uroczysta beatyfikacja odbyła się w Libanie, ceremonii w imieniu papieża Franciszka przewodniczył kard. Angelo Amato.

• 23 kwietnia 2015 Ormiański Kościół Apostolski kanonizował ofiary ludobójstwa z początku XX wieku, uznając ich za męczenników. Z względu na ilość kandydatów na ołtarze była to, jak się uznaje, największa kanonizacja w dziejach chrześcijaństwa (1,5 mln. męczenników). Kanonizacji, wówczas w przeddzień setnej rocznicy tragicznych wydarzeń, dokonali w Eczmiadzynie dwaj ormiańscy katolikosi, Karekin II i Aram I, w obecności przedstawicieli innych wyznań, także przedstawicieli Kościoła Rzymskokatolickiego oraz Ormiańskatolickiego. Wspomnienie nowych świętych wyznaczono w apostolskim kalendarzu liturgicznym 24 kwietnia jako „dzień świętych męczenników, którzy ponieśli męczeńską śmierć za wiarę i ojczyznę podczas ludobójstwa Ormian".

Symboliczna niezapominajka - fioletowa, zarazem błękitna - niech będzie znakiem pamięci o tragedii, a zarazem o męstwie, chwale i wierze męczenników ormiańskich z lat 1915-1917, którzy zginęli za ojczyznę i wiarę chrześcijańską.

24 IV będę się modlił indywidualnie przy chaczkarze na Skwerze Ormiańskim (Warszawa -Sadyba)
oraz przy chaczkarze przy Świątyni Opatrzności Bożej (Warszawa- Wilanów)

ks. Józef Naumowicz

Nadal nie możemy spotykać się w kościołach na mszach św., nawet w tak ważnym dniu, jak 24 kwietnia, kiedy to odbywają się zwykle uroczystości dla upamiętnienia Ludobójstwa Ormian z 1915 r.

Możemy łączyć się w tym dniu oglądając transmisje uroczystych liturgii z Armenii i Libanu, które będą sprawowane bez udziału wiernych.

MSZA ŚW. ORMIAŃSKOKATOLICKA
będzie transmitowana z katedry w Giumri (Armenia)

W PIĄTEK 24 KWIETNIA 2020 R. O GODZINIE 10.30 (8.30 czasu polskiego)

na FB Ordynariatu Ormiańskiego Kościoła Katolickiego dla Armenii i Europy Wschodniej
https://www.facebook.com/haykatoxikeekexeci/

*

W kościele ormiańskiego Kościoła apostolskiego pw. św. Neszana w Bejrucie (Liban)

W PIĄTEK 24 KWIETNIA 2020 R. O GODZINIE 12.30 (11.30 czasu polskiego)
zostanie odprawiona

LITURGIA EKUMENICZNA
dla upamiętnienia wszystkich Ofiar Ludobójstwa (uznanych przez Kościół apostolski za świętych),

w której wezmą udział przedstawiciele trzech Kościołów ormiańskich:
apostolskiego, protestanckiego i katolickiego

Liturgia będzie transmitowana na stronie  ormiańskiego Kościoła apostolskiego w Libanie,
Լիբանանի Ազգային Առաջնորդարան - Armenian Prelacy of Lebanon
https://www.facebook.com/armprelacylb/

« Niedziela Palmowa 9.04.2017, Ormiańskokatolicka Parafia Centralna, Warszawa;
poniżej: Tashir, prow. Lori, Armenia, 14.04.2019 r.

NIEDZIELA PALMOWA. Uroczysty wjazd Jezusa do Jerozolimy
ԾԱՂԿԱԶԱՐԴ. Հիսուսի հաղթական մուտքը Երուսաղեմ

Niedziela Palmowa rozpoczyna Wielki Tydzień, który w Kościele ormiańskim, jak w innych Kościołach wschodnich oraz prawosławnych stanowi osobny okres i formalnie nie zalicza się już do Wielkiego Postu (w obrządku łacińskim Wielki Post kończy się w Wielki Czwartek rano, potem zaczyna się tzw. triduum paschalne - trzy wielkie dni Paschy, które w wszystkich wyznaniach chrześcijańskich są upamiętnieniem Ostatniej Wieczerzy, męki, ukrzyżowania, złożenia do grobu i zmartwychwstania Jezusa).

Na kilka dni przed Paschą Jezus udał się do Jerozolimy, by tam obchodzić – jak inni liczni pielgrzymi - wielkie doroczne święto. Ponieważ głośno było już o Jego nauczaniu, o niedawnym wskrzeszeniu Łazarza i innych cudach, wielu szło za Nim lub witało Go po drodze. „Ogromny tłum” kładł swe szaty przed Nim, „inni obcinali gałązki z drzew i ścielili na drodze”. Witano Go jak króla, proroka, Mesjasza. On jednak przybywał nie w charakterze zwycięzcy, nie na rydwanie czy w zbrojnym zaprzęgu, ale jako władca skromny i „łagodny, siedzący na osiołku”.
Niedziela Palmowa upamiętnia to uroczyste przybycie Jezusa do Jerozolimy na kilka dni przed świętem Paschy i kilka dni przed Jego Męką. Dziś dołączamy do owego ogromnego tłumu, który idzie za Jezusem, wielbi Go radosnymi okrzykami i śpiewem, wyznając w ten sposób swoją wiarę. Dziś błogosławimy i niesiemy w rękach palmy albo inne gałązki czy kwiaty: w tradycji ormiańskiej i polskiej są to często gałązki wierzby, które mają takie same znaczenie jak palmy, wyrażając cześć dla Przybywającego w imię Pańskie, ale także wiarę w Niego.
W liturgii ormiańskiej rzadziej używa się nazwy Niedziela Palmowa (Armavenyac Kiraki), częściej Niedziela Kwietna (Ծաղկազարդ, Caghkazard, dosłownie: Udekorowana kwiatami, ukwiecona, kwietna). Także w polskiej tradycji kiedyś nazwano ją Niedzielą Kwietną – nie dlatego, że zwykle przypada w czasie gdy pojawiają się pierwsze kwiaty, ale że wtedy błogosławiono zielone, świeżo rozkwitłe gałązki ku czci Jezusa.
Uroczyste przybycie Pana do Jerozolimy, poprzedzone wskrzeszeniem Łazarza, przygotowuje do męki oczekującej Chrystusa, ale jest także zapowiedzią radości wielkanocnej. Jak w życiu, tak i w liturgii radość przeplata się z powagą, krzyż łączy się z chwałą.

W Kościele ormiańskim w Niedzielę Palmową błogosławi się dzieci – na pamiątkę dzieci jerozolimskich, które podczas wjazdu Jezusa do Jerozolimy szczerze i radośnie witały Chrystusa wołając: „Hosanna Synowi Dawidowi”. Na Zachodzie słynna jest antyfona na Niedzielę Palmową Púeri Hebraeorum: „Dzieci Hebrajczyków wyszły na powitanie Pana, wołając: Hosanna na wysokości”.

» List do Filipian 4, 4-7, Ewangelia wg św. Mateusza (21, 1-17)

Wskrzeszenie Łazarza
Hiszatak Ghazaru harutianyn - Յիշատակ Ղազարու յարութեան

W liturgii ormiańskiej ważnym momentem jest sobota przed Niedzielą Palmową – to Sobota św. Łazarza upamiętniająca wskrzeszenie Łazarza jako zapowiedzi Zmartwychwstania. Nieszpory w tę sobotę rozpoczynają się od obrzędu „otwarcia drzwi” (Դռնբացեք - dyrnbacek) - to symbol otwarcia dla nas bram nieba, jak wyraża to dialog kapłana stojącego przed zamkniętymi drzwiami kościoła z kantorem wewnątrz świątyni. W niektórych parafiach ormiańskich obrzęd „otwarcia drzwi” odbywa się nie na początku sobotnich nieszporów, ale na początku liturgii Niedzieli Palmowej. W każdym razie, od nieszporów Soboty św. Łazarza zasłona ołtarzowa zakrywająca ołtarz przez cały Wielki Post, zostaje odsłonięta i odtąd jest używana podczas litugii jak w ciągu roku.

Sobota św. Łazarza to w liturgicznym kalendarzu ormiańskim 41. dzień Wielkiego Postu. Stąd ona kończy 40-dniowy okres wielkopostny.

ks. prof. Józef Naumowicz, 2019

15 lat temu, 2 kwietnia 2005 roku, Polska zatrzymała się na moment. Dokładnie o 21.37 Stolica Apostolska wydała komunikat: Ojciec Święty powrócił do domu Ojca. Dziś przypada 15. rocznica śmierci św. Jana Pawła II.

Papież Franciszek wspomniał o niej w środę, 1 kwietnia, podczas audiencji generalnej, która podobnie jak w ostatnich tygodniach w związku z pandemią, odbyła się bez udziału wiernych. Zwracając się do Polaków, powiedział między innymi: "W tych trudnych dniach, które przeżywamy, zachęcam was do zawierzenia siebie Bożemu Miłosierdziu i wstawiennictwu świętego Jana Pawła II w przededniu 15. rocznicy jego śmierci".

Jan Paweł II kierował Kościołem blisko 27 lat, po tym, jak 16 października 1978 r. konklawe wybrało na papieża kardynała Karola Wojtyłę. Tego dnia o godzinie 18.17 zgromadzeni na placu św. Piotra w Rzymie ujrzeli smugę białego dymu z kaplicy Sykstyńskiej.

Jego przesłanie odzwierciedlały słowa wypowiedziane na początku misji: „Nie lękajcie się, otwórzcie na oścież drzwi Chrystusowi, otwórzcie drzwi jego zbawczej władzy”.

Jan Paweł II zmarł w sobotę, 2 kwietnia 2005 r. (w wigilię Niedzieli Miłosierdzia Bożego) o godzinie 21:37, mając prawie 85 lat, 59 i pół roku kapłaństwa, 27 i prawie pół roku pontyfikatu. Jan Paweł II przeszedł w nocy 30 marca ciężki zawał, ale po reanimacji odmówił przewiezienia do kliniki Gemelli i zmarł w swoim łóżku na Watykanie. Pontyfikat tego 264. następcy św. Piotra trwał 26 lat 5 miesięcy i 16 dni i był trzecim co do długości w historii papiestwa - po św. Piotrze i Piusie IX. Na datę liturgicznego wspomnienia św. Jana Pawła II wybrano 22 października - rocznicę uroczystej inauguracji pontyfikatu. Jego śmierć, jako głowy Kościoła katolickiego została ogłoszona publicznie, a informacja o niej natychmiast przekazana mediom. Był to ogromny szok dla wiernych.

Pogrzeb Jana Pawła II odbył się w Watykanie w piątek 8 kwietnia 2005, sześć dni po śmierci papieża. Prostą trumnę z drewna cyprysowego ustawiono na pl. Świętego Piotra. Mszy świętej koncelebrowanej przez 140 kardynałów oraz patriarchów katolickich Kościołów wschodnich przewodniczył kardynał Joseph Ratzinger, który jedenaście dni później został wybrany na papieża przyjmując imię  Benedykta XVI.

Pogrzeb był jednym z największych zgromadzeń chrześcijan w historii świata.  Szacuje się, że w nabożeństwie żałobnym brało udział ponad 200 prezydentów i premierów, a także przedstawiciele różnych religii światowych, w tym duchowni islamscy i żydowscy, łącznie ponad 300 tyś. osób, a w całym Rzymie na placach i skwerach 5 milionów, w tym ok. 1,5 mln pielgrzymów z Polski. Ponadto w wielu krajach świata odbyły się lokalne uroczystości żałobne.

» artykuł na stronie ekai.pl

W liturgii ormiańskiej ta niedziela przypomina, że Jezus przyjdzie na końcu czasów, wtedy objawi się w chwale jako Pan świata i zapyta nas o naszą miłość. To tzw. powtórne przyjście Pana. Stąd też nazwa: Niedziela Przyjścia (Գալստյան կիրակի - Galstyan Kiraki). Dlaczego taki temat na koniec Wielkiego Postu ? (dziś jest ostatnia niedziela 40-dniowego okresu, który kończy się najbliższą „sobotę Łazarza”, w tym roku 4 kwietnia, potem jest Niedziela Palmowa i Wielki Tydzień).

Dlaczego taki temat dzisiejszej niedzieli? Otóż, ormiański Wielki Post ma bardzo logiczny i przemyślany układ. Na początku przypomina o raju i o jego utracie przez człowieka. Kolejne niedziele przedstawiały drogi powrotu do pierwotnej szczęśliwości i do odnowienia więzi z Bogiem. A ostatnia niedziela wskazuje na koniec świata, kiedy Chrystus przyjdzie w swej chwale. Taki jest bieg świata i taki jest złoty łańcuch Wielkiego Postu. Wszystko zaczyna się od Boga, wszystko do Niego zmierza i w Nim znajduje spełnienie.
Ale to wszystko przeżywamy, rozważając pierwsze przyjście Jezusa Chrystusa. Rozważamy zwłaszcza Jego mękę i zmartwychwstanie, które dały nam nową szansę na zbawienie i otworzyły na nowo drogę do raju. W pierwszym przyjściu Chrystus objawił się jako uniżony, pokorny i cierpiący Sługa, ukryty za zasłoną człowieczeństwa, na końcu czasów objawia się jako pełen chwały Pan świata. Wtedy stanie się jasne, że On jest naszym wiecznym Królem. Wtedy także stanie się jawne, ile dobra i miłości było w naszym życiu.
Dzisiaj Ewangelia mówi nam, że najważniejsza jest miłość Boga i drugiego człowieka. Chociaż w życiu mamy wiele zasad, praw, obowiązków, przepisów, także Wielki Post przypomina o wielu z nich, jak potrzeba wstrzemięźliwości, modlitwy i czynienia dobra - jałmużny. Ale to wszystko nabiera wartości, jeśli przenika je miłość, jeśli wypływa z miłości i jest jej wyrazem. I co ważne: miłość Boga i miłość drugiego człowieka są nierozdzielne. To jedno przykazanie, najważniejsze.
W innych obrządkach na początku Wielkiego Postu czyta się Ewangelię o tym, jak Jezus przemienił się na Górze Tabor i odsłonił apostołom rąbek swojej chwały. W ten sposób Jezus umacniał apostołów przed swoją Meką, ale też pokazywał im właściwy cel Krzyża i właściwą drogę do chwały. Podobnie ta niedziela ormiańska ma nie tylko przypomnieć, że kiedyś na końcu naszego życia i naszego świata staniemy przed miłosiernym Sędzią, ale też, że zmierzamy do chwały, do raju i do życia z Bogiem w chwale, do Tego, który jest Panem dziejów.
Niedziela Przyjścia przygotowuje następną niedzielę, Niedzielę Palmową, która jest świętowaniem chwalebnego wejścia naszego Pana do Jerozolimy i która rozpoczyna Wielki Tydzień.

ks. prof.Józef Naumowicz, 2017,
duszpasterza ormiańskokatolickiej parafii centralnej
oraz parafii południowej, 

» Ewangelia wg św. Mateusza (22, 34 – 23, 12)

Przekażmy Jezusowi nasze lęki, by to On je pokonał.

Wejście do lochu św. Grzegorza Oświeciciela
Syrpo Horyn mero Grigori Lusaworczi mutn i wirapn
Սրբոյ Հօրն մերոյ Գրիգորի Լուսաւորչի մուտն ի վիրապն

Sylwetkę klasztoru Chor Wirap widać z daleka. Wznosi się na skraju stromego wzgórza, dominującego nad rozległą doliną rzeki Araks. Horyzont zamyka masyw Araratu, bijący w niebo dwoma szczytami, Małym i Wielkim Araratem. Ten ostatni często zanurzony jest w morzu chmur. Miejsce to nieodłącznie jest związane z historią jednego z najbardziej spektakularnych nawróceń w dziejach chrześcijaństwa. Tyran i prześladowca wyznawców Chrystusa, pod wpływem świadectwa jednej ze swych ofiar, nawrócił się i podjął decyzję, która zmieniła bieg historii nie tylko jego kraju. (…)

Gdy król dowiedział się, że w jego otoczeniu przebywa chrześcijanin, wtrącił Grzegorza do głębokiego skalnego lochu (studni), znajdującego się w kompleksie cytadeli dominującej nad Artaszatem. W języku ormiańskim to miejsce nazywano Chor Wirap (głęboki loch). Dzisiaj wejście do niego znajduje się w niewielkiej kamiennej świątyni pw. Świętego Grzegorza, której wnętrze nazywane jest Salą Studni. (…)

25 marca - Uroczystość Zwiastowania Najświętszej Marii Panny 

Ton Awetman  - Տօն Աւետման

W tym wyjątkowym okresie liturgicznym Wielkiego Postu  nie możemy w tym roku - w związku z pandemią koronawirusa - uczestniczyć w spotkaniach, rekolekcjach, nie spotykamy się na Mszach świętych.
By poczuć jednak wspólnotę w Wielkopostnej modlitwie zapraszamy do przeczytania nauk rekolekcyjnych.
Od dzisiejszej niedzieli (22 marca 2020 r.) przez cztery kolejne dni będziemy tu przekazywać konferencje rekolekcyjne w opracowaniu ks. dr. Marcina Kołodzieja, kapłana towarzyszącego nam od przeszło dwóch lat swoją posługą podczas wrocławskich Mszy św. ormiańskokatolickich. 

Bądźmy w Wielkim Poście razem. Módlmy się razem.