Sześćdziesiąt lat temu, 11 października 1962 roku rozpoczął się Sobór Watykański II.
Papież Jan XXIII dokonał otwarcia obrad Soboru, którego zwołanie zapowiedział - zaskakując świat i ludzi Kościoła - na początku swojego pontyfikatu, w styczniu 1959 r. To przełomowe wydarzenie w dziejach Kościoła powszechnego było najważniejszym wydarzeniem w Kościele katolickim XX wieku i przypuszczalnie największym spotkaniem w dziejach świata.
11 października 1962 roku, o godzinie 8.30, poprzez wielki plac, wypełniony klaszczącym i wiwatującym tłumem, wyruszyła uroczysta procesja do Bazyliki św. Piotra. Świadkami procesji były dziesiątki tysięcy osób zebranych na placu św. Piotra i miliony widzów oglądających to wielkie widowisko na ekranach telewizorów. Około dwu i pół tysiąca ojców soborowych, spowitych w powiewne białe szaty i z białymi mitrami na głowach, zstępowało po wielkich schodach pałacu nieopodal świątyni, wchodząc następnie do Bazyliki św. Piotra. Gwardia Szwajcarska, Gwardia Szlachecka i Gwardia Palatyńska, biskupi i patriarchowie ze wschodnich Kościołów katolickich w swych egzotycznych strojach liturgicznych i koronach oraz inni zebrani dodawali scenie barwy i różnorodności.
Procesja trwała ponad godzinę, a gdy się zakończyła, przybył Jan XXIII, niesiony na sławnej papieskiej lektyce (sedia gestatoria). Gdy wkraczał do świątyni, wszyscy inni zajęli już swoje miejsca. Bazylikę wypełniali nie tylko ojcowie soborowi, teolodzy, niekatoliccy obserwatorzy i inni, którzy zdołali uzyskać wstęp, lecz również głowy państw. Papież zstąpił z sedia i ukląkł przed ołtarzem, nad domniemanym miejscem pochówku św. Piotra, ukoronowanym wspaniałym brązowym baldachimem Berniniego, gdzie zaintonował hymn Veni, Creator Spiritus, „Przybądź, Duchu Święty”.
Tak rozpoczął się Sobór.
Z ormiańskiego Kościoła katolickiego w soborze uczestniczyła delegacja 750 osób, pod przewodnictwem kardynała Grzegorza Piotra Agadżaniana (obecnie trwa jego proces beatyfikacyjny).
 |
 |
 |
 |
 |
 |
Ten dwudziesty pierwszy w historii sobór powszechny obradował w latach 1962-1965. Został zwołany w celu odnowy i dostosowania Kościoła rzymskokatolickiego do zmieniających się warunków współczesnego świata. Ogłosił 16 dokumentów, reformujących niemal całość życia Kościoła: cztery konstytucje (trzy dogmatyczne, jedną duszpasterską), dziewięć dekretów i trzy deklaracje.
Sobór watykański II obradował w czterech sesjach od 11 października 1962 r. do 8 grudnia 1965 r. Pierwszej przewodniczył Jan XXIII, i z jego inicjatywy został zwołany, zaś jego następca Paweł VI przewodniczył trzem kolejnym. W chwili śmierci papieża Jan XXIII – 3 czerwca 1963 r. – został zawieszony. Po swoim wyborze Paweł VI zapowiedział kontynuację soboru a tydzień później wyznaczył datę rozpoczęcia drugiej sesji.
Sobór zakończył się 8 grudnia 1965 r. uroczystym publicznym posiedzeniem na placu przed bazyliką św. Piotra, mszą świętą celebrowaną przez Pawła VI, orędziem Papieża i ojców Soboru oraz odczytaniem papieskiego breve In Spiritu Sancto.
W obradach Soboru uczestniczyło 3058 ojców soborowych, tzn. 108 kardynałów, 5 patriarchów, 9 prymasów, 543 arcybiskupów, 2171 biskupów, 12 opatów udzielnych, 16 prałatów udzielnych, 65 prefektów apostolskich, 129 wyższych przełożonych zakonnych. Wspomagało ich ponad 450 ekspertów. Przysłuchiwało im się ponad 50 audytorów i 106 obserwatorów delegowanych przez 28 wspólnot niekatolickich. Ponadto w Soborowym Biurze Prasowym pracowali dziennikarze przygotowujący codzienne oficjalne sprawozdania. W czasie obrad pracowali dyżurni (assignatores locorum) – młodzi księża studiujący w Rzymie, którzy doręczali dokumentację ojcom soborowym, zakrystianie, technicy, lekarze i sanitariusze, kucharze i kelnerzy przygotowujący posiłki oraz funkcjonariusze straży watykańskiej.
Dzisiaj żyje pięciu z uczestników Vaticanum II.
Zajęto się reinterpretacją niektórych dogmatów oraz zmianami w organizacji kościelnej, liturgii i prawie kanonicznym. Sobór Watykański II przeprowadził reformę liturgii, język łaciński został zastąpiony językami narodowymi lub miejscowymi, co pozwoliło wiernym lepiej zrozumieć przebieg Eucharystii. Wcześniejszą celebrację mszy "tyłem do ludu" zastąpiono celebracją "przodem do ludu".
Sobór zapoczątkował przemiany idące w kierunku większego otwarcia Kościoła katolickiego na inne religie chrześcijańskie, jak również na religie niechrześcijańskie. Zainicjowano otwarcie Kościoła rzymskokatolickiego na świat współczesny. Po raz pierwszy hierarchowie odeszli od kanonów potępiających. Stwierdzono, że należy zmienić podejście do świata, nie bać się go i nie demonizować, ale podjąć z nim dialog. Zauważono potrzebę wyjścia ku każdemu człowiekowi i nie stawiania ograniczeń, tak by obejmować troską nie tylko członków Kościoła katolickiego, ale wszystkich ludzi.
Dziesięć najważniejszych postanowień Vaticanum II – tych, które wywarły największy wpływ na życie posoborowego Kościoła, przedstawione chronologicznie, według czasu ich uchwalenia i ogłoszenia w poszczególnych dokumentach, to: 1. Reforma liturgii; 2. Pogłębione rozumienie Kościoła; 3. Powszechne powołanie do świętości; 4. Włączenie się w ruch ekumeniczny; 5. Uznanie wartość religii niechrześcijańskich; 6. Biblia i Tradycja – jedno Objawienie; 7. Biblia w rękach ludzi świeckich; 8. Wolność religijna nie tylko dla katolików; 9. Kościół w dialogu ze światem; 10. Autonomia spraw ziemskich. [więcej TUTAJ].
oprac. EŁ