default_mobilelogo

Według tradycji pierwsza drewniana świątynia ormiańska stanęła we Lwowie jeszcze w XII w. w miejscu obecnej katedry Wniebowzięcia NMP. W 1363 r. zakończono budowę nowego murowanego kościoła, który stał się siedzibą ormiańskiego biskupstwa lwowskiego i miejscowej parafii. Gmach autorstwa włoskiego architekta Dore nawiązywał stylem do architektury ormiańskiej z Krymu, z charakterystyczną ornamentyką winorośli i polichromią we wnętrzu. Do zbudowanej z ciosanego kamienia i zwieńczonej kopułą katedry dobudowano w początku XV w. arkadowe krużganki, gdzie pod posadzką chowano zasłużone postaci świata ormiańskiego. 

W XVII w., po zawarciu unii z Rzymem, biskup Mikołaj Torosowicz powiększył świątynię, jednocześnie nadając jej bardziej łaciński charakter. Pierwotna część katedry stała się prezbiterium nowej budowli, a we wnętrzu pojawiło się barokowe wyposażenie. W następnym stuleciu kościół nawiedzały liczne pożary, budynek był wielokrotnie remontowany i zyskiwał coraz to nowy wygląd. Zmieniało się też otoczenie katedry: zamknięto przykościelny cmentarz, na dziedzińcu powstała kaplica Chrystusa Ukrzyżowanego.

W początkach XX w. stan techniczny świątyni pozostawiał wiele do życzenia. Decyzję o przebudowie i renowacji katedry w duchu ormiańskim podjął arcybiskup Józef Teodorowicz, angażując do tego celu wybitnych przedstawicieli świata sztuki. Wnętrze rozbudowanej wg projektu Franciszka Mączyńskiego katedry ozdobiły nowe witraże, stylizowane mozaiki Józefa Mehoffera oraz malowidła ścienne autorstwa Jana Henryka Rosena. W kościele przechowywano wizerunki Matki Boskiej Kamienieckiej i Matki Boskiej Jazłowieckiej, cenne obrazy sakralne, a także kolekcję portretów lwowskich arcybiskupów ormiańskich. W skarbcu katedry, obok relikwii i przedmiotów liturgicznych, zgromadzono liturgiczne rękopisy ormiańskie ,m.in. unikatowy Ewangeliarz ze Skewry.

Po II wojnie światowej ostatni administrator diecezji i proboszcz lwowski ks. Dionizy Kajetanowicz został aresztowany przez NKWD i osadzony w łagrze. Większość wiernych opuściła Lwów i wyjechała do Polski, a kościół zamknięto. W 2001 r. niszczejącą budowlę przekazano Apostolskiemu Kościołowi Ormiańskiemu.

Dzisiaj odrestaurowana (przy udziale polskich instytucji) katedra urzeka nadal swoim orientalnym pięknem, przywodząc na myśl miniony Lwów i jego dawnych mieszkańców.

* 

According to tradition, the first wooden Armenian temple stood in Lviv in the 12th century in the place of the present Cathedral of the Assumption of the Blessed Virgin Mary. In 1363, the construction of a new brick church was completed, which became the seat of the Armenian bishopric of Lviv and the local parish. The building designed by the Italian architect Dore alluded to the Armenian architecture of the Crimea with a characteristic grapevine ornamentation and polychrome in the interior. At the beginning of the 15th century, arcaded cloisters were added to the cathedral, built of hewn stone and topped with a dome, where well-deserved figures of the Armenian world were buried under the floor.  In the seventeenth century, after the concluding of the union with Rome, bishop Mikolaj Torosowicz enlarged the temple, at the same time giving it a more Latin character. The original part of the cathedral became a chancel of a new construction and a baroque interior appeared. In the next century, the church was hit by numerous fires, the building was repeatedly renovated and gained a new look. The surroundings of the cathedral also changed. The church cemetery was closed and the Chapel of the Crucified Christ was built in the courtyard.  The church kept images of Our Lady of Kamieniec and Our Lady of Jazlowiec, valuable sacred paintings, as well as collections of portraits of Lviv Armenian archbishops. In the treasury of the Cathedral, next to the relics and liturgical objects there were Armenian liturgical manuscripts, among others unique Gospel Book from Skewra  After World War II, the last administrator of the diocese and the parish priest of Lviv, father Dionizy Kajetanowicz, was arrested by the NKVD and imprisoned in a lager camp. Most of the faithful left Lviv.  The church was closed. In 2001, the decaying buildings were handed over to the Armenian Apostolic Church. Today, restored (with the participation of Polish institutions), the cathedral still enchants with its oriental beauty, reminiscent of the bygone Lviv and its former inhabitants.

za kalendarzem FKiDOP, 2021