Wołów, 3 XII 2016, Klasztor benedyktynek Siostra Przełożona Maria Trybała z ormiańskim mszałem. |
Siostry z Wołowa przekazały do »Archiwum Polskich Ormian kolejną porcję armeników, w tym: mszał ormiański z 1904 roku, modlitewnik ormiański z 1891 roku, oryginały rękopisów i książek. Siostry wiele też pamiątek - modlitewniki, pamiętniki - po benedyktynkach ormiańskich udostępniły do skopiowania.
» więcej o przekazanych darach
Lubiń 2013. Grób matki Elekty Orłowskiej, ostatniej ksieni benedyktynek obrządku ormiańskiego |
Wspólnota sióstr benedyktynek z Wołowa na Dolnym Śląsku sięga korzeniami klasztoru we Lwowie, założonego w XVII w. dla katoliczek obrządku ormiańskiego. Z początku wstępowały do niego Ormianki; z czasem przyjmowano także Polki.
Założony został w latach 1675-1676 przez trzy mniszki przybyłe z Kamieńca Podolskiego. Dzięki wstawiennictwu arcybiskupa ormiańskiego Wartana Hunaniana otrzymały od rady miejskiej Lwowa budynki w dzielnicy ormiańskiej do zagospodarowania na klasztor. Opiekę nad nimi sprawował proboszcz ormiańskiej parafii katedralnej, ks. Onufry Asłanowicz i Benedyktynki obrządku łacińskiego z ksienią Eleonorą Kazanowską na czele. Zezwolenia na założenie własnego zgromadzenia udzielił papież Aleksander VIII w roku 1690. Na jego mocy powstawał nowy zakon, podlegający regule św. Benedykta, ale zachowujący obrządek ormiańskokatolicki. 24 grudnia 1692 roku abp Wartan Hunanian uroczyście konsekrował pierwszych 14 profesek. Na czele zakonu stała ksieni. Pierwsza na to stanowisko została wybrana w 1701 Marianna Nersesowiczówna, siostra biskupa koadiutora Deodata Nersesowicza. Przy klasztorze istniała znana i ceniona szkoła żeńska, do której uczęszczały panny ormiańskie, ale też polskie i Rusińskie. Posiadały też folwark Pasieki na Łyczakowie oraz kaplicę pw. Matki Bożej Nieustającej Pomocy, poświęconą 29 września 1898 przez abp Izaaka Mikołaja Isakowicza.
Po II wojnie światowej zmuszone okolicznościami ormiańskie benedyktynki, które z powodu braku powołań w społeczności ormiańskiej jeszcze przed wojną dokonały konwersji na obrządek łaciński, przybyły do Polski w jej nowych granicach.
Po opuszczeniu Lwowa najpierw trafiły do Lubinia, gdzie swój klasztor do dziś mają benedyktyni. Po kilku latach, abp Bolesław Kominek, powiadomił mniszki o możliwości objęcia klasztoru w Wołowie – który właśnie opuszczały boromeuszki. Benedyktynki przyjechały do Wołowa 1 października 1958 roku, gdzie przebywają do tej pory.
W spuściźnie po poprzedniczkach obrządku ormiańskiego znajduje się m.in. wyjątkowy relikwiarz z jedynymi w Polsce relikwiami św. Rypsymy (orm. Hripsime, w tegorocznym kalendarzu liturgicznym jej święto przypada 12 czerwca) i św. Benedykta.
tekst na podstawie: Gość Wrocławski 05/2015; Internet
Święta Rypsyma (Surp Hripsime)
W 301 roku do Armenii przywędrowało czterdzieści chrześcijańskich dziewcząt, które pod przewodnictwem ksieni Gajane żyły w klasztorze świętego Pawła w górach starożytnego Rzymu za panowania cesarza Dioklecjana. Cesarz Dioklecjan (284-305) urzeczony urodą jednej z dziewcząt, której na imię było Rypsyma (Hripsime), chciał ją poślubić.