Հայ Կաթողիկէ Եկեղեցին Լեհաստանում

Wartan przyszedł na świat w wiosce Artaszat (Artaxata) w regionie Taron. Pochodził z arystokratycznej rodziny Mamikonianów. Był synem Hamazaspa Mamikoniana i Sahakanusz, córki arcybiskupa Armenii – świętego Sahaka (Izaaka) Wielkiego, mającej, wedle podań, wśród przodków królów z dynastii Arsacydów oraz św. Grzegorza Oświeciciela.

W 432 r. Wartan został mianowany sparapetem, czyli najwyższym dowódcą wojskowym, a w związku z tym wezwano go na dwór szacha do Ktezyfonu. Niewiele wiadomo na temat jego pobytu w Persji, ale w 450 r. powrócił do Armenii i wobec prześladowań perskich na tle religijnym stanął na czele buntu miejscowych chrześcijan przeciwko Sasanidom.

Wartan zginął w największej bitwie powstania, pod Awarajr, 26 maja 451 r. Schwytany na wzgórzu, z którego obserwował pole bitwy, został upokorzony i torturowany na oczach własnych wojsk.

Śmierć przywódcy nie zakończyła jednak powstania, nad którym dowództwo objął Wahan Mamikonian, syn jednego z braci Wartana. Mimo klęski pod Awarajr bitwa utorowała drogę do odzyskania przez Armenię względnej autonomii i swobody religijnej. Traktat w Nwarsak z 484 r. zagwarantował przetrwanie państwowości Armenii w kolejnych wiekach.

» Św. Wartan Mamikonian  - pełny tekst
(za kalendarzem FKiDOP 2020 - w j. polskim i ormiańskim)