Podczas Wielkiego Tygodnia Kościół uroczyście celebruje paschalne tajemnice zbawienia: dzieło odkupienia człowieka i uwielbienia Boga, dokonane przez mękę, śmierć i zmartwychwstanie Chrystusa Pana. Wielki Tydzień, rozpoczynający się Niedzielą Palmową Męki Pańskiej, rozciąga się dalej na dni od Wielkiego Poniedziałku do Wielkiego Czwartku, kiedy to Msza św. Wieczerzy Pańskiej inicjuje celebracje Triduum Paschalnego. Wigilia Paschalna rozpoczyna radosny okres wielkanocny, wraz z jego liturgicznymi celebracjami, stanowiącymi szczyt życia Kościoła oraz apogeum radości człowieka odkupionego.
Wielka Sobota jest dniem ciszy i oczekiwania. Według Tradycji apostołowie rozpierzchli się po śmierci Jezusa, a jedyną osobą, która wytrwała w wierze, była Bogurodzica. Po śmierci krzyżowej i złożeniu do grobu wspomina się zstąpienie Jezusa do otchłani. Wiele starożytnych tekstów opisuje Chrystusa, który „budzi” ze snu śmierci do nowego życia Adama i Ewę. Tradycją Wielkiej Soboty jest poświęcenie pokarmów wielkanocnych. W wielkosobotni wieczór odprawia się uroczystą liturgię Zmartwychwstania. Rozpoczyna się ona w wygaszonej świątyni; światła rozpalają się dopiero na słowa z księgi Izajasza: „Powstań! Świeć, bo przyszło twe światło i chwała Pańska rozbłyska nad tobą…”. Rozpoczyna się świętowanie Wielkanocy (Zatik) radosnym obrzędem zapalania świec.
Pogrzeb
Jak Józefowi z Arymatei, uczniowi sprawiedliwemu i świętemu, daj mi Siebie jako dar łaski, który wszystkim rozdzielasz życie. Zostałeś owinięty w czyste prześcieradło, ułożono Cię w nowym grobie, nie pozwól, abym stał się podobny do tych, którzy wstępują do głębi otchłani. Lecz racz sprawić, by dusza moja umarła dla występku, ożyw mnie dla nieba ze względu na tajemnice świętej mirry i kadzidła czystego o słodkim zapachu. Ciebie, którego czczą chóry anielskie, z lękiem, w sposób niewidzialny, teraz pilnują żołnierze, o czuwający Strażniku Izraela! Strzeż mnie Twą prawicą i powierz mnie świętemu Aniołowi, aby mnie ustrzegł nietkniętym w nocnej walce niewidzialnej. Zostałeś opieczętowany w grobie pieczęcią strażników rozwiązanego już kapłaństwa. Ty, który jesteś skarbem życia nieśmiertelnego, zostałeś ukryty w sercu ziemi. Opieczętuj znakiem Twojego krzyża bramy mego ducha i moich zmysłów, w których się znajduje wejście dobra i zła, i utrwal we mnie dobro.
Zniewagi Przywdziałeś purpurę, włożyłeś na siebie czerwona szatę; żołnierze Poncjusza Piłata uważali ja za znak hańby. Zdejmij ze mnie Włosienicę grzechu, purpurę czerwoną jak krew i przywdziej mnie w radosne szaty, w które przywdziałeś pierwszego człowieka. (…)
Korona Cierniowa Za ciernie grzechu – nieposłuszeństwo sprawiło to, że one wyrosły – robotnicy winnicy Izraela na głowę Twoją włożyli cierniową koronę. Wyrwij ze mnie ciernie grzechu, które we mnie posadził Nieprzyjaciel, i wylecz rany ukąszeń; niech zostaną zniszczone nawet ślady grzechu.
Ukrzyżowanie (…) Za drzewo śmiercionośne, które wyrosło pośrodku raju – niosłeś na Twych ramionach drzewo krzyża; Ty je zaniosłeś aż na szczyt Golgoty. Moja dusza upadła w grzechu dźwigając tak wielki ciężar; uszyj mi przez słodkie jarzmo i lekki ciężar krzyża. (…)
Śmierć Jezusa Gdy głosem potężnym zawołałeś ”Eli, Eli”, pokruszyły się fundamenty ziemi i zadrżały najwyższe góry. Zasłona starego prawa rozdarła się od góry do dołu, otwarły się groby i ciała świętych z martwych powstały. Światło słońca zasłoniętego zaćmiło się w pełne południe, a za jego przykładem księżyc zmienił barwę na kolor krwi. Bo ujrzały Ciebie, ich Pana, obnażonego na krzyżu i tego znieść nie mogły. Zamiast istot rozumnych, bezrozumne zadrżały z leku. Teraz, wraz ze skałami, które się kruszą, skrusz również i moje serce, którego dobro nie może skruszyć; podnieś również moja duszę umarłą przez grzech wraz ze zmarłymi, którzy się z grobów podnoszą. Zasłona się rozdarła z powodu grzechu Adama; rozedrzyj moją zastarzałą krnąbrność, zniszcz zobowiązania wynikające z grzechów mojego życia. Gdy gwiazda świetlista się zaciemnia, wypędź ze mnie zastępy ciemności, gdy powraca światło o godzinie dziewiątej – wprowadź we mnie na nowo światłość. Przez Twe obnażenie na drzewie krzyża dokonane w zamian za pierwszego człowieka, racz okryć mnie Twoją chwała w dniu sądu ostatecznego. Zamiast opuścić tych, którzy Cie ukrzyżowali – dom i plemię Żydów – prosiłeś Ojca, który jest w niebie, aby im [przebaczył grzech popełniony. O Synu Jedyny, przebacz mi grzechy, bo wierzę całą mą duszą i Ciebie czczę, aby mi już nie wspomniano moich przeszłych grzechów.
Ostatnia Wieczerza Dzień ustanowienia Najświętszego Sakramentu i Sakramentu Kapłaństwa.
Ormiańskokatolicka parafia pw. Świętego Krzyża, › Soczi 2019
Wielki Czwartek to dzień pokuty – modlitwy, spowiedzi. Liturgię rozpoczynają nieszpory, po których następuje obrzęd umywania nóg przez kapłana i msza święta Wieczerzy Pańskiej. Po przerwie, zaczyna się nocne czuwanie, odprawiane jest nabożeństwo Khawarum („Ciemność”). Podczas niej czyta się 6 długich fragmentów z Ewangelii. W trakcie nabożeństwa wystawiony jest świecznik z trzynastoma zapalonymi świecami. W centrum znajduje się biała lub czerwona świeca, która symbolizuje Jezusa. Skrajna świeca, czarna – Judasza. Po przeczytaniu każdego kolejnego fragmentu Ewangelii kapłan gasi po dwie świece. Po przeczytaniu wszystkich fragmentów pozostaje zapalona tylko jedna – środkowa świeca. Chrystusa.
‹Katedra w Giumri (Armenia), 2019
Ostatnia wieczerza*
Tego wieczoru objawiłeś się i pokazałeś zbawcza tajemnicę Krzyża, rozdzielałeś i dawałeś Swe Ciało, źródło życia oraz kielich. Racz sprawić, abym wraz ze świętym zgromadzeniem stał się uczestnikiem Twojego stołu: Twojego Chleba życia, którego odczuwam głód i Twojego napoju, którego odczuwam pragnienie.
Umycie nóg Umyłeś w miednicy ich nogi Twymi czystymi rękoma i uczyłeś ich pokory najpierw słowami, a w owej godzinie – przez czyny. Obmyj również błoto moich złości na prośbę swych świętych towarzyszy i skieruj kroki mych stóp drogą pokory, ku niebu.
* Cytaty w kolejne dni Triduum Paschalnego pochodzą z poematu „Jezus, Syn jedyny Ojca” św. Nersesa Sznorhali, w przekładzie ks. Marka Starowieyskiego. Nerses Sznorhali(Wdzięczny) (1102 – 1178) Patriarcha ormiański - teolog, wielki chrześcijański pisarz i poeta, Święty apostolskiego Kościoła ormiańskiego oraz Kościoła katolickiego. Działał na rzecz zjednoczenia Kościołów chrześcijańskich.
Wielka Środa jest przygotowaniem do Triduum Paschalnego – trzech ostatnich dni Wielkiego Tygodnia. W Wielką Środę czytana jest Ewangelia o zdradzie Judasza i namaszczeniu Chrystusa na Jego pogrzeb (Mt 26,3–16). Jest to nie tylko przypomnienie, ale też ostrzeżenie, że każdy może zdradzić Boga.
Ewangelia z Wielkiego Poniedziałku (Ew. Mt 20, 17-28), to trzecia zapowiedź Męki Pańskiej. Wielki Wtorek to czas szczególnego przygotowania na nadejście Oblubieńca. Kościół rozważa tego dnia przypowieść o pannach roztropnych i nierozsądnych (Mt 25,1–13), pouczając wiernych o gotowości, którą trzeba okazać w chwili, gdy Pan będzie się zbliżał.
Kim jesteśmy?
Jesteśmy Katolickim Kościołem Wschodnim, pełnoprawnym członem Kościoła Katolickiego, uznającym władzę i autorytet Biskupa Rzymu. Wyróżnia nas starożytny obrządek ormiański.
Obrządek ormiański wywodzi się z Armenii, z tradycji św. Bazylego. Uformowany przez św. Grzegorza Oświeciciela. Charakterystycznym wyróżnikiem jest język liturgiczny - grabar czyli język staroormiański.
